Τι Είναι

Φλεγμονή είναι αμυντικός μηχανισμός του οργανισμού μας απέναντι σε εχθρούς που του προκαλούν βλάβες. Παραδοσιακά, βλάβες προκαλούν:

• μικροοργανισμοί και
• φυσικοί τραυματισμοί,

όμως στην εποχή μας υπάρχουν δύο επιπλέον παράγοντες οι οποίοι προκαλούν βλάβες:

• φλεγμονώδης διατροφή και
• παρατεταμένο στρες.

Χαρακτηριστικά Φλεγμονής

Με την φλεγμονή ο οργανισμός συστρατεύει όλα τα μέσα που διαθέτει στο σημείο της βλάβης με σκοπό να την επιδιορθώσει. Έτσι στο σημείο της βλάβης αυξάνεται επειγόντως η αιμάτωση για να μεταφερθούν όσο το δυνατόν πιο σύντομα οι παράγοντες που θα αντιμετωπίσουν την αιτία που προκαλεί βλάβη - αν για παράδειγμα η αιτία είναι ξένοι παθογόνοι μικροοργανισμοί, τότε θα πρέπει ένας στρατός αντισωμάτων και γενικά πολεμιστών του ανοσοποιητικού συστήματος να μεταφερθεί σύντομα εκεί. Εξ αιτίας της αυξημένης αιμάτωσης και της γρήγορης μεταφοράς των παραγόντων αντιμετώπισης της φλεγμονής, παρουσιάζονται τοπικά:

• αυξημένη θερμότητα,
• ερυθρότητα,
• πρήξιμο και
• πόνος.

Αυτά είναι παραδοσιακά τα 4 χαρακτηριστικά της φλεγμονής. Τον 19^ο αιώνα ο Γερμανός γιατρός Ρούντολφ Βίρχοου πρόσθεσε άλλο ένα χαρακτηριστικό:

• απώλεια λειτουργικότητας. Το σημείο της φλεγμονής σταματά να λειτουργεί φυσιολογικά, τα κύτταρα της περιοχής δεν εκτελούν πια τις καθημερινές τους εργασίες - αυτό προσωρινά βέβαια μέχρι οι παράγοντες της φλεγμονής επιδιορθώσουν τη βλάβη.

Επίλυση Φλεγμονής

Είναι φανερό από τα πιο πάνω ότι χρειαζόμαστε την φλεγμονή για να παραμείνουμε ζωντανοί. Χωρίς φλεγμονή το σώμα μας θα ήταν εύκολος στόχος και ευάλωτος σε βλάβες οι οποίες θα παρέμεναν αιωνίως βλάβες, σιγά-σιγά θα αυξάνονταν και κάποια στιγμή η διαβίωση μας δεν θα ήταν δυνατή.

Όμως, αυτό που τελικά χρειαζόμαστε αφού επιτελέσει την λειτουργία της η φλεγμονή αυτή, είναι τελικά να επιλυθεί, και τα κύτταρα και οι ιστοί μας να επανέλθουν στην φυσιολογική τους κατάσταση και λειτουργία. Η γνώση για την μοριακή βάση της επίλυσης της φλεγμονής ξεκίνησε μόλις πριν από 20 περίπου χρόνια και μέχρι σήμερα συνεχίζει ακόμα να εξελίσσεται.

Μόνο μετά από την επίλυση της φλεγμονής επέρχεται θεραπεία. Και μόνο εφόσον η ικανότητα επίλυσης φλεγμονής του οργανισμού μας είναι μεγάλη, επέρχεται πλήρης θεραπεία και αποκατάσταση των ιστών που είχαν βλάβη. Άρα λοιπόν όσο απαραίτητη είναι η ικανότητα του οργανισμού να αμύνεται με φλεγμονή, άλλο τόσο απαραίτητη είναι και η ικανότητα του οργανισμού να επιλύει την φλεγμονή αποτελεσματικά.

Μη Επίλυση Φλεγμονής

Αν τυχόν η ικανότητα επίλυσης της φλεγμονής εμποδιστεί για κάποιον λόγο (αυτό που κυρίως εμποδίζει την ικανότητα επίλυσης της φλεγμονής είναι η ύπαρξη αντίστασης στην ινσουλίνη), τότε η φλεγμονή δεν θα θεραπευτεί πλήρως. Μπορεί να μην υπάρχουν τα 4 βασικά χαρακτηριστικά της φλεγμονής (ερυθρότητα, θερμότητα, πρήξιμο, πόνος) επειδή η φλεγμονή έχει επιλυθεί κατά ένα σημαντικό ποσοστό, όμως δεν έχει επιλυθεί πλήρως και η απώλεια της λειτουργικότητας των κυττάρων εξακολουθεί να υπάρχει.

Αυτή η μη πλήρως επιλυθείσα φλεγμονή μπορεί να επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο με λανθασμένη διατροφή. Έτσι σταδιακά τα επίπεδα της μη επιλυθείσας φλεγμονής θα αυξάνονται μέχρι που οι ιστοί θα χάσουν την λειτουργικότητα τους εξαιτίας αυξημένης συσσωρευμένης φλεγμονώδους βλάβης, ακόμα κι αν δεν υπάρχουν τα 4 βασικά χαρακτηριστικά της φλεγμονής. Και όταν αρκετή λειτουργικότητα του οργάνου έχει χαθεί, τότε ξαφνικά διαγιγνώσκεται μια χρόνια ασθένεια. Η χρόνια ασθένεια δεν αναπτύσσεται σε μια νύχτα. Είναι το αποτέλεσμα της μη ικανοποιητικής επίλυσης φλεγμονών και επιδιόρθωσης των βλαβών των κυττάρων έτσι ώστε κύτταρα, ιστοί και όργανα να επανέλθουν σε άριστη κατάσταση και στην ιδανική τους λειτουργία.

Χρόνιες Ασθένειες

Όταν η φλεγμονή δεν επιλύεται πλήρως, ο οργανισμός βρίσκει διεξόδους για να σταματήσει την εξάπλωση της καταστροφής των κυττάρων. Για παράδειγμα προκαλεί ίνωση, δηλαδή σχηματίζει εσωτερικές ουλές.

• Αν οι ουλές αυτές βρίσκονται σε αγγεία της καρδιάς αυτό λέγεται αρτηριοσκληρωτική πλάκα.
• Αν βρίσκονται στο συκώτι, αυτό λέγεται κίρρωση.
• Αν βρίσκονται στους πνεύμονες, αυτό λέγεται χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.

Τελικά, όταν αρκετό ποσοστό ουλώδους ιστού συσσωρευτεί, τα όργανα αρχίζουν να χάνουν την λειτουργικότητα τους, σταματούν να λειτουργούν σωστά και αποτελεσματικά και κάποια στιγμή καθόλου.

Διατροφική Φλεγμονή

Όσο τέλειος κι αν είναι ο μηχανισμός επίλυσης φλεγμονής ο οποίος αναπτύχθηκε για να μας προστατέψει από βλάβες που προκαλούνται από μικρόβια και τραύματα, δυστυχώς δεν είναι προετοιμασμένος για να μας προστατέψει από τη φλεγμονή που προκαλείται από διατροφή.

Ριζικές αλλαγές στη διατροφή μας τα τελευταία 50-70 χρόνια έχουν δημιουργήσει έναν καινούργιο τύπο φλεγμονής, ο οποίος είναι τόσο φλεγμονώδης όσο οποιουδήποτε τραύματος ή επίθεσης από μικροοργανισμούς και μπορεί συνεχώς να αυξάνει τα επίπεδα της οποιασδήποτε μη πλήρους επιλυθείσας φλεγμονής. Έτσι το αποτέλεσμα είναι μια παγκόσμια επιδημία χρόνιας κυτταρικής φλεγμονής που δεν μπορεί να επιλυθεί – παρά μόνο με αντιφλεγμονώδη διατροφή.

Υπερκατανάλωση Ω6

Η πιο σημαντική ριζική αλλαγή στην μετατροπή της διατροφής μας σε φλεγμονώδη διατροφή έγινε με την υπερκατανάλωση Ω6 λιπαρών οξέων. Αυτά εξάγονται κυρίως από φυτικά έλαια όπως σογιέλαιο, αραβοσιτέλαιο, ηλιέλαιο, κλπ. με τη χρήση χημικών διαλυτών.

Το αραχιδονικό οξύ είναι το κύριο Ω6 λιπαρό οξύ το οποίο μετατρέπεται στα εικοσανοειδή από τα οποία ξεκινά η διαδικασία της φλεγμονής. Λίγο αραχιδονικό οξύ είναι απαραίτητο για να ξεκινήσει η διαδικασία της φλεγμονής, όταν όμως αυτό υπάρχει σε μεγαλύτερες απ’ όσο πρέπει ποσότητες, αυτό θα δημιουργήσει υπερβάλλουσα κυτταρική φλεγμονή σε κάθε κύτταρο.

Υπερκατανάλωση Υδατανθράκων

Αυτό που επιταχύνει την μετατροπή των Ω6 λιπαρών οξέων σε αραχιδονικό οξύ είναι η ορμόνη ινσουλίνη. Όταν αυτή υπερεκκρίνεται και παραμένει συνεχώς σε ψηλά επίπεδα (ινσουλίνη νηστείας πάνω από 10 – κι ας δίνουν τα εργαστήρια φυσιολογικές τιμές ινσουλίνης νηστείας μέχρι 25), οι φλεγμονώδεις διαδικασίες επιταχύνονται. Η υπερέκκριση της ινσουλίνης άρχισε να γίνεται επιδημία μετά από άλλη μια σημαντική προσθήκη στην διατροφή μας τα τελευταία 50-70 χρόνια, αυτή των επεξεργασμένων υδατανθράκων όπως το λευκό ψωμί, όπως και γενικότερα όλων των αμυλούχων υδατανθράκων τα οποία εκτοξεύουν τις τιμές της γλυκόζης αίματος στα ύψη πολύ ταχύτερα ακόμα και από την απλή ζάχαρη.

Εξαιτίας του σημαντικού ρόλου που διαδραματίζει η διαδικασία της υπερινσουλιναιμίας και της αντίστασης ινσουλίνης στην δημιουργία και αύξηση φλεγμονών και κατ’ επέκταση σε ταχύτερη γήρανση, αυτή αναλύεται σε ξεχωριστό υποκεφάλαιο, στη συνέχεια.

Συνέπεια επίσης της υπερκατανάλωσης υδατανθράκων στις συνήθειες διατροφής μας είναι και η μειωμένη λήψη τροφών οι οποίες περιέχουν φυτικές ίνες οι οποίες μπορούν να υποστούν ζύμωση στο έντερο μας και οι οποίες τρέφουν την φυσιολογική χλωρίδα του εντέρου μας. Χωρίς φυσιολογικό μικροβίωμα δεν μπορούμε να ζήσουμε.

Συνδυασμός

Ο συνδυασμός της υπερκατανάλωσης Ω6 λιπαρών οξέων και υπερκατανάλωσης υδατανθράκων που εκτοξεύουν στα ύψη την τιμή της γλυκόζης αίματος πολύ γρήγορα, είναι πραγματικά θανατηφόρος. Αυξάνει δραματικά την ένταση της διατροφικής φλεγμονής, κάνοντας εξαιρετικά δύσκολη έως αδύνατη την πλήρη ενεργοποίηση της ικανότητας επίλυσης της φλεγμονής, και δημιουργεί συνεχώς αυξανόμενα επίπεδα κυτταρικής φλεγμονής η οποία δεν μπορεί να επιλυθεί.

Μειωμένη Πρόσληψη Ω3 Και Πολυφαινολών

Ταυτόχρονα με την υπερκατανάλωση Ω6 λιπαρών οξέων καθώς και υδατανθράκων, άλλες δύο σημαντικές αλλαγές έχουν συμβεί στην διατροφή μας των τελευταίων δεκαετιών:

1. Η μειωμένη πρόσληψη Ω3 λιπαρών οξέων καθώς και
2. Η μειωμένη πρόσληψη πολυφαινολών

1 Αν υπάρχουν ικανοποιητικά επίπεδα Ω3 στον οργανισμό μας διευκολύνεται η πλήρης επίλυση της οποιασδήποτε χρονίως μη επιλυθείσας φλεγμονής.

2 Οι πολυφαινόλες επίσης οι οποίες είναι σύνθετα φυτοχημικά τα οποία συναντώνται κυρίως σε φρούτα και λαχανικά, είναι αυτές ακριβώς οι οποίες συνεισφέρουν στην επιδιόρθωση των ιστών που έχουν υποστεί βλάβη, αλλά μόνον όταν η χρόνια μη επιλυθείσα κυτταρική φλεγμονή έχει ελαττωθεί ικανοποιητικά.

Μείωση λοιπόν στην διατροφή μας των Ω3 λιπαρών οξέων και των πολυφαινολών κάνει πρακτικά την επίλυση της χρόνιας κυτταρικής φλεγμονής και στην συνέχεια την πλήρη επιδιόρθωση των βλαβών, πρακτικά αδύνατη.

COX και LOX

Βασικοί δείκτες που όλοι οι γιατροί εξετάζουν είναι η ΤΚΕ (ταχύτητα καθίζησης ερυθρών) και η CRP (C reactive protein – C αντιδρώσα πρωτείνη). Πέρα απ’ αυτούς, οι βασικοί βιοχημικές οδοί της φλεγμονής έχουν δύο παρακλάδια:

1. Την κυκλοοξυγενάση (COX) και
2. Την λιποοξυγενάση (LOX)

Τα χημικά αντιφλεγμονώδη καταστέλλουν μόνο την COX, συγκεκριμένα και τις δύο μορφές της, την COX-1 και την COX-2. Επειδή όμως η COX-1 είναι απαραίτητη για την προστασία του στομάχου, τα χημικά αντιφλεγμονώδη χαλούν την προστασία αυτή και αυτός είναι και ο λόγος που προκαλούν γαστρεντερικά προβλήματα.

Υπάρχει φυσικό αντιφλεγμονώδες το οποίο να καταστέλλει μόνο την COX-2? Ναι υπάρχει και είναι η κουρκουμίνη. Άρα η κουρκουμίνη προκαλεί ασφαλή αντιφλεγμονώδη δράση χωρίς να χαλάει την προστασία του στομάχου και χωρίς να προκαλεί γαστρεντερικά προβλήματα.

Υπάρχει επίσης φυσικό αντιφλεγμονώδες που να εμποδίζει το δεύτερο βασικό βιοχημικό μονοπάτι της φλεγμονής, την LOX? Ναι υπάρχει και είναι το boswellic acid το οποίο εξάγεται από το βότανο Boswellia.

Άρα λοιπόν, ο συνδυασμός κουρκουμίνης και boswellic acid εμποδίζει και την COX-2 και την LOX, καταπολεμώντας την φλεγμονή αποτελεσματικότερα από τα χημικά αντιφλεγμονώδη φάρμακα, χωρίς τις παρενέργειες των τελευταίων.

Δείκτες Κρυφών Φλεγμονών

Εκτός από τους βασικούς λοιπόν δείκτες που είναι η ΤΚΕ και η CRP, υπάρχουν και άλλοι δείκτες όχι τόσο κοινοί οι οποίοι μας δίνουν ένα πλήρες φλεγμονώδες και αντιοξειδωτικό προφίλ, όπως είναι οι εξής:

• Κυκλοοξυγενάση 2 (COX-2)
• TNF-a (tumor necrosis factor alpha – παράγοντας νέκρωσης όγκων άλφα)
• TGF-β1 (Transforming Growth Factor B1)
• NFK-β1 (Nuclear Factor Kappa B1)
• Ιντερλευκίνη 1β
• Ιντερλευκίνη 6
• Ιντερλευκίνη 8
• Ιντερλευκίνη 10
• Ιντερλευκίνη 12β
• PGP (P Glycoprotein, P γλυκοπρωτείνη)
• Υπεροξείδιο δισμουτάσης
• Υπεροξειδάση της γλουταθειόνης
• Καταλάση
• Αντιγηραντικό γονίδιο Κλωθώ (ρυθμιστής οξειδωτικού στρες)
• Τελομεράση (ένζυμο αθανασίας)

Οι δείκτες αυτοί εξετάζονται σε εξειδικευμένα εργαστήρια.

Εισαγωγή

Η διαδικασία επίλυσης φλεγμονής ελέγχεται από ορμονικούς και γενετικούς παράγοντες οι οποίοι είναι πολύ δύσκολο να μετρηθούν επειδή είτε δεν κυκλοφορούν στο αίμα (όπως η NF-κΒ ή η AMP κινάση), ή επειδή έχουν εξαιρετικά μικρό χρόνο ζωής σε εξαιρετικά απειροελάχιστα επίπεδα (όπως τα εικοσανοειδή και οι ρεσολβίνες).

Ο κάθε ένας από τους δείκτες που ακολουθούν μετρά διαφορετικό τομέα της διαδικασίας επίλυσης φλεγμονής. Αν οι δείκτες αυτοί δεν βρίσκονται στα ιδανικά τους όρια, αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι δεν βρίσκεσαι στην ζώνη άριστης λειτουργίας και δεν μπορείς να θεραπεύσεις πλήρως την βλάβη που έχει δημιουργηθεί από οποιανδήποτε αιτία – και εφόσον δεν βρίσκεσαι στην ζώνη άριστης λειτουργίας δεν μπορείς να θεωρείσαι ότι έχεις πλήρη υγεία.

Οι δείκτες είναι οι ακόλουθοι τρεις:

1. Η αναλογία τριγλυκεριδίων προς HDL
2. Η αναλογία αραχιδονικού οξέως προς EPA και
3. Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη

Trigl/HDL

Η αναλογία τριγλυκεριδίων προς HDL είναι δείκτης του πόσο πολύ έχεις μειώσει την διατροφική φλεγμονή. Ο δείκτης αυτός είναι στην ουσία δείκτης της αντίστασης ινσουλίνης κυρίως στο συκώτι. Επειδή μια από τις πρώτες επιπτώσεις της διατροφικής φλεγμονής είναι η ανάπτυξη αντίστασης ινσουλίνης στο συκώτι, η οποία προκαλεί δυσανάλογη επεξεργασία των λιποπρωτεϊνών η οποία καταλήγει σε αύξηση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων και μείωση των επιπέδων της HDL. Οι δύο αυτές εξετάσεις μετρούνται εύκολα από τον βασικό βιοχημικό έλεγχο που παραγγέλνει ο γιατρός.

Ο δείκτης αυτός ιδανικά πρέπει να είναι μικρότερος από 0,4. Ο τρόπος για να το επιτύχει κανείς αυτό, είναι με αντιφλεγμονώδη διατροφή – η οποία συζητείται εκτενώς στη συνέχεια. Η διατροφή αυτή θα προκαλέσει εξαιρετικά σημαντική μείωση του δείκτη αυτού ακόμα και σε ένα χρονικό διάστημα 30 ημερών. Και αυτό επειδή η διατροφή αυτή έχει πατενταριστεί για το ότι μειώνει την αντίσταση ινσουλίνης, της οποίας αισθητή και εμφανή μείωση επιτυγχάνει ακόμα και από την 4^η μέρα.

AA/EPA

Η αναλογία αραχιδονικού οξέως (που είναι Ω6 λιπαρό οξύ) προς EPA (που είναι Ω3 λιπαρό οξύ), δείχνει την ικανότητα επίλυσης χρόνιας μη επιλυθείσας κυτταρικής φλεγμονής. Ο δείκτης αυτός βρίσκεται με την εξέταση αίματος «προφίλ λιπαρών οξέων» η οποία διεξάγεται σε εξειδικευμένα μικροβιολογικά εργαστήρια. Όσο μεγαλύτερος ο δείκτης αυτός, τόσο χαμηλότερη είναι η ικανότητα σου να επιλύεις χρόνιες μη επιλυθείσες κυτταρικές φλεγμονές στο σώμα σου. Όσο χαμηλότερος είναι ο δείκτης αυτός τόσο πέφτουν και τα επίπεδα των κυτοκινών οι οποίες είναι πρωτείνες οι οποίες απελευθερώνονται από τα κύτταρα στα οποία παραμένει μη επιλυθείσα κυτταρική φλεγμονή.

Η αναλογία αυτή ιδανικά πρέπει να είναι από 1,5 έως 3. Δεν θέλουμε να είναι πάνω από 3 επειδή από κει και πάνω αρχίζει να φθίνει η ικανότητα επίλυσης χρόνιων κυτταρικών φλεγμονών. Δεν θέλουμε να πέσει κάτω από 1 επειδή

• μειώνεται η ικανότητα να ξεκινήσει μια φλεγμονώδης διαδικασία
• αυξάνεται ο κίνδυνος αυτόματης αιμορραγίας.

Ο καλύτερος τρόπος να μειώσουμε την αναλογία AA/EPA (έρευνες έχουν δείξει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων έχουν σημαντικά αυξημένα επίπεδα της αναλογίας αυτής) είναι με λήψη συμπληρώματος Ω3 λιπαρών οξέων (μοριακά απεσταγμένου βέβαια, έτσι ώστε να μην περιέχει βαρέα μέταλλα) και με ταυτόχρονη μείωση λήψης Ω6 λιπαρών οξέων με τη διατροφή.

HbA1c

Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη δείχνει την ικανότητα επιδιόρθωσης ιστών που έχουν υποστεί βλάβη από μη επιλυθείσες κυτταρικές φλεγμονές. Συνήθως μετριέται για να επιβεβαιώσει την παρουσία σακχαρώδους διαβήτη και περιλαμβάνεται στον γενικό βιοχημικό έλεγχο που παραγγέλνει ο γιατρός σας. Είναι επίσης και ένας καλός δείκτης οξειδωτικού στρες.

Οι ιδανικές τιμές είναι 4,9 με 5,1. Επίπεδα ψηλότερα από 5,1 δείχνουν μειωμένη ικανότητα επιδιόρθωσης βλαβών οι οποίες έγιναν εξαιτίας χρόνιων κυτταρικών φλεγμονών. Επίπεδα χαμηλότερα από 4,9 δείχνουν ότι το σώμα εκκρίνει αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης (κάτι που συμβαίνει συχνά σε κετογονικές δίαιτες) με σκοπό να διατηρήσει τα επίπεδα της γλυκόζης όχι χαμηλότερα από ένα κριτικό νούμερο (επειδή το καύσιμο του εγκεφάλου είναι μόνον γλυκόζη και πρέπει να υπάρχουν ικανοποιητικά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα) με μια διαδικασία η οποία ονομάζεται νεογλυκογένεση κατά την οποία ο οργανισμός δημιουργεί γλυκόζη από τις πρωτείνες του (στην ουσία τρώει τις σάρκες του για να δημιουργήσει καύσιμο για τον εγκέφαλο).

Ο καλύτερος τρόπος μείωσης του οξειδωτικού στρες αλλά και αύξησης της ικανότητας επιδιόρθωσης ιστών που έχουν υποστεί βλάβη από χρόνιες κυτταρικές φλεγμονές είναι η αυξημένη λήψη πολυφαινολών, οι οποίες βρίσκονται βασικά σε φρούτα και λαχανικά, επειδή όμως η λήψη μόνον αυτών δεν είναι αρκετή, η λήψη μεγάλων δόσεων συμπληρωμάτων από εκχυλίσματα πολυφαινολών είναι επίσης απαραίτητη. Η γλουταθειόνη (ένα τριπεπτίδιο το οποίο κατασκευάζεται από τον ίδιο τον οργανισμό ως το κυριότερο αντιοξειδωτικό του) μπορεί επίσης να είναι πολύ βοηθητικό ως συμπλήρωμα (επειδή μετά την ηλικία των 21 ετών η παραγωγή της από το συκώτι σταδιακά μειώνεται), ιδιαίτερα όταν το συμπλήρωμα είναι σε νανοσωμιακή μορφή.

Απουσία Πείνας

Η απουσία πείνας ή κούρασης για 4-5 ώρες μετά από ένα γεύμα δείχνει ότι έχεις λάβει ένα γεύμα το οποίο προκαλεί φυσιολογική απόκριση των ορμονών και γι’ αυτό ενεργοποιούνται σήματα κορεσμού στον εγκέφαλο.

Φυσιολογικό Σωματικό Λίπος

Άλλος ένας δείκτης είναι το ποσοστό του σωματικού λίπους. Η συσσώρευση υπερβάλλοντος σωματικού λίπους είναι μια εν δυνάμει αποθήκη μη επιλυθείσας κυτταρικής φλεγμονής. Όσο περισσότερο υπέρ του δέοντος σωματικό λίπος υπάρχει, τόσο πιο πιθανή είναι η παρουσία μη επιλυθείσας κυτταρικής φλεγμονής. Το ιδανικό ποσοστό σωματικού λίπους είναι όχι μεγαλύτερο από 15% για άνδρες και όχι μεγαλύτερο από 25% για γυναίκες, σύμφωνα με το Αμερικανικό Συμβούλιο Άθλησης.

Σωματικό λίπος μεγαλύτερο από 25% για άνδρες και πάνω από 32% για γυναίκες θεωρείται παχυσαρκία. Έρευνες οι οποίες έγιναν την περίοδο 1999-2003 συμπέραναν ότι σύμφωνα με αυτό τον ορισμό της παχυσαρκίας, 70% των Αμερικανών θα έπρεπε να θεωρούνται παχύσαρκοι, ενώ σύμφωνα με την κλασσική μέτρηση του δείκτη μάζας σώματος ΒΜΙ, μόνον 31% θεωρήθηκαν παχύσαρκοι. Η διατήρηση του σωματικού λίπους στα φυσιολογικά επίπεδα ανάλογα με το φύλο έχει ουσιαστική συσχέτιση με την ύπαρξη χρόνιων μη επιλυθεισών κυτταρικών φλεγμονών. Και όπως έχουμε ήδη δει, το αυξημένο σωματικό λίπος είναι ένας από τους βασικούς δείκτες γήρανσης.

Μεταβολικές Ενδείξεις

Αυξημένες καθημερινές σωματικές και διανοητικές δραστηριότητες είναι δείκτης παραγωγής περισσότερης ενέργειας.

Εφόσον σταθεροποιούνται τα επίπεδα ζαχάρου αίματος στα φυσιολογικά τους επίπεδα, οι λιγούρες για σάκχαρα και γενικότερα υδατάνθρακες μειώνονται.

Νευρολογικές Ενδείξεις

Όταν οι φλεγμονές στον εγκέφαλο είναι μειωμένες, ο χρόνος που απαιτείται για καθιέρωση ισορροπίας νευροδιαβιβαστών είναι μικρότερος και κατ’ επέκταση η ανάγκη για ύπνο είναι μειωμένη.

Καλή ενέργεια και εγρήγορση μετά το ξύπνημα, τόσο που να μη νοιώθεις ότι χρειάζεσαι καφείνη για να ξυπνήσεις, δείχνουν καλή λειτουργία του ορμονικού συστήματος και μειωμένα επίπεδα φλεγμονών.

Ένα συνεχές γενικό αίσθημα ευεξίας, σε αντίθεση με συναισθήματα άγχους, ευερεθιστότητας, μελαγχολικής διάθεσης δείχνει ελαττωμένη φλεγμονή στον νευρικό ιστό.

Ένα από τα πρώτα σημάδια ελαττωμένης αντίστασης ινσουλίνης είναι αυξημένη διανοητική συγκέντρωση με μεγαλύτερη εστίαση.

Μείωση των φλεγμονών στον εγκέφαλο, βελτιώνει την εγκεφαλική αιματική κυκλοφορία και άρα ελαττώνεται η αγγειοσυστολή, η οποία είναι υποκείμενη αιτία των περισσοτέρων πονοκεφάλων. Έτσι με αρκετό οξυγόνο να τροφοδοτεί τον εγκέφαλο, οι πονοκέφαλοι μειώνονται.

Δερματικές Ενδείξεις

Μειωμένες φλεγμονές επιτρέπουν γρηγορότερη και δυνατότερη ανάπτυξη νυχιών, καθώς και βελτιωμένη υφή και διάμετρο των ινών των μαλλιών.

Σε μια καλή γενική κατάσταση χωρίς φλεγμονές μειώνεται η φθορά του κολλαγόνου και της ελαστίνης και αυξάνεται η αναδόμηση τους κι έτσι οι ρυτίδες είναι μειωμένες.

Υγεία Εντέρου

Σε απουσία χρόνιων φλεγμονών, η θρέψη του εντέρου είναι βελτιωμένη, η παραγωγή βλέννας είναι αυξημένη και κατ’ επέκταση η ταχύτητα με την οποία η τροφή κινείται στο έντερο είναι φυσιολογική και το αποτέλεσμα είναι εύκολες κενώσεις με μαλακής υφής κόπρανα και απουσία φουσκωμάτων στην κοιλιά.

Στόχος

Ο στόχος της αντιφλεγμονώδους διατροφής είναι να σταματήσει να τροφοδοτεί και να αυξάνει τις κρυφές φλεγμονές που ήδη υπάρχουν στο σώμα και που παραμένουν χρονίως μη επιλυθείσες. Σταματά δηλαδή τις φλεγμονές οι οποίες προκαλούνται με την διατροφή γενικά.

Η οποιαδήποτε διατροφή γενικά, τροφοδοτεί τις κρυφές κυτταρικές φλεγμονές – ακόμα και αν συχνά νοιώθουμε ότι κάνουμε υγιεινή διατροφή (υποκειμενικό αίσθημα). Μόνο με την αντιφλεγμονώδη διατροφή, η οποία είναι συγκεκριμένη, έχει αποδειχθεί με έρευνες ότι μειώνονται οι χρόνιες μη επιλυθείσες κυτταρικές φλεγμονές – περισσότερα για τις έρευνες αυτές στη συνέχεια.

Πώς

Πώς πετυχαίνει η αντιφλεγμονώδης διατροφή την εξασθένηση των χρονίως μη επιλυθεισών κυτταρικών φλεγμονών?

Το πετυχαίνει εξασθενώντας τους ορμονικούς παράγοντες οι οποίοι αυξάνουν την ένταση μιας φλεγμονώδους αντίδρασης. Στην ουσία πετυχαίνει να διατηρεί τα επίπεδα των ορμονών στο αίμα μέσα σε συγκεκριμένα λειτουργικά όρια, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη θεραπευτική ζώνη. Αντιμετωπίζει την διατροφή ως φάρμακο το οποίο σε συγκεκριμένη ποσότητα και δοσολογία λήψης διατηρεί τα επίπεδα ορμονών σε μια ζώνη η οποία έχει σαν τελικό αποτέλεσμα την άριστη λειτουργικότητα όλων των κυττάρων μας. Με αυτό τον τρόπο ελαττώνεται σημαντικά η ένταση της ήδη υπάρχουσας μη επιλυθείσας κυτταρικής φλεγμονής και κατ’ επέκταση ελαττώνεται σημαντικά και η πιθανότητα ανάπτυξης χρόνιας νόσου.

Χωρίς την στρατηγική αυτή της αντιφλεγμονώδους διατροφής, απλά παραδίδεις το μέλλον σου στην γενετική καλή σου τύχη (μερικές φορές συμβαίνει κι αυτό), ή στην συνεχή ανάγκη λήψης χημικών φαρμάκων για απλή διαχείριση των όποιων συμπτωμάτων μιας πιθανής χρόνιας ασθένειας.

Υγιεινή Διατροφή Γενικά

Η γενική έκφραση «κάνω υγιεινή διατροφή» είναι μια γενική ομπρέλα η οποία στην ουσία σημαίνει τελείως διαφορετικά πράγματα για τον καθένα ανάλογα με το τι έχει ακούσει περί υγείας και στην ουσία δεν σημαίνει τίποτα απολύτως.

Έτσι κι αλλιώς χρειάζεται να τρώμε καθημερινά. Είναι προτιμότερο λοιπόν να κάνουμε αντιφλεγμονώδη διατροφή επειδή αυτή προωθεί στην ουσία το καλό μας. Η αντιφλεγμονώδης διατροφή είναι απόλυτα συγκεκριμένη και ο ιατρικός συνειρμός σκέψης ο οποίος την υποστηρίζει έχει τόσο νόημα όσο καμία άλλη διατροφή.

Λειτουργική Ζώνη

• Με τις υψηλές σε υδατάνθρακες δίαιτες (οι οποίες είναι κατά κύριο λόγο οι φυτοφαγικές) προκαλείται υπερέκκριση ινσουλίνης.
• Με τις χαμηλές σε υδατάνθρακες δίαιτες και υψηλές είτε σε πρωτείνη είτε σε λίπη (για παράδειγμα η κετογονική), η γλυκόζη που τροφοδοτείται με την διατροφή είναι χαμηλή, κι έτσι προκαλείται υπερέκκριση κορτιζόλης η οποία έχει στόχο να προκαλέσει νεογλυκογένεση (δημιουργία γλυκόζης από τις πρωτείνες του σώματος).

Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει ορμονική ανισορροπία, ή καλύτερα τα επίπεδα των ορμονών είναι έξω από τα επίπεδα τα οποία καθορίζουν την άριστη λειτουργική ζώνη δράσης των κυττάρων και των ιστών μας.

Ιδανική Αναλογία

• Χρειαζόμαστε σε κάθε γεύμα μερικούς υδατάνθρακες, αλλά όχι περισσότερους ή λιγότερους απ’ όσο πρέπει, επειδή θα διαταραχθεί η ισορροπία της ινσουλίνης.
• Χρειαζόμαστε επίσης σε κάθε γεύμα μερικές πρωτείνες, αλλά όχι περισσότερες ή λιγότερες απ’ όσο πρέπει, έτσι ώστε και τα επίπεδα μιας άλλης ορμόνης, της γλυκαγόνης να βρίσκονται στα κατάλληλα επίπεδα.
• Χρειαζόμαστε επίσης σε κάθε γεύμα και κάποια μη φλεγμονώδη λιπαρά, αλλά όχι τόσα πολλά, τα οποία θα βοηθήσουν την απελευθέρωση της ορμόνης χολοκυστοκινίνης (CKK) από το έντερο η οποία θα βοηθήσει στην διατήρηση της αίσθησης κορεσμού.

Η ιδανική αναλογία μακροθρεπτικών στοιχείων (δηλαδή πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπών) σε κάθε γεύμα η οποία θα προωθήσει την ιδανική ζώνη άριστης λειτουργικότητας των ορμονών μας είναι 40-30-30.

• Υδατάνθρακες 40%
• Πρωτείνες 30%
• Λίπη 30%

Η αναλογία αυτή αναφέρεται σε θερμίδες και όχι σε μονάδα βάρους. Όσο απλό κι αν ακούγεται, αντίθετα δεν είναι τόσο εύκολο να εφαρμοστεί, απλά και μόνο γνωρίζοντας αυτό. Χρειάζεται ειδικός για να φτιάξει εξειδικευμένο πρόγραμμα ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός με βάση όχι τις θερμίδες (παρόλο που είναι πρόγραμμα περιορισμού θερμίδων, αλλά με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να μην υπάρχει πείνα), αλλά τις εξειδικευμένες ανάγκες του καθενός σε πρωτείνες.

Αξιολόγηση Γεύματος

Μετά από ένα γεύμα υπάρχουν οι εξής περιπτώσεις:

• Μετά από ένα ιδανικό γεύμα με την σωστή αναλογία μακροθρεπτικών ουσιών θα ακολουθεί απουσία πείνας και απουσία διανοητικής κούρασης για 4-5 ώρες.
• Αν μετά από ένα γεύμα υπάρχει και πείνα αλλά και διανοητική κούραση πριν περάσουν 4-5 ώρες, αυτό δείχνει ότι το γεύμα είχε μεγάλο γλυκαιμικό φορτίο, το οποίο ανέβασε αρκετά ψηλά τα επίπεδα της γλυκόζης αίματος, ο οργανισμός αύξησε την ινσουλίνη για να ρίξει τα επίπεδα αυτά, όντως τα έριξε, όμως οδήγησε στη συνέχεια και σε ελαφρά υπογλυκαιμία, γι’ αυτό και δημιουργήθηκε πείνα.
• Αν μετά από ένα γεύμα υπάρχει μεν διανοητική διαύγεια, αλλά υπάρχει πείνα πριν περάσουν 4-5 ώρες, αυτό δείχνει μικρή κατανάλωση υδατανθράκων, η οποία δεν πυροδότησε αύξηση ινσουλίνης, η ινσουλίνη παρέμεινε σε χαμηλότερα απ’ όσο πρέπει επίπεδα, δεν κατάφερε να φτάσει στον υποθάλαμο και εξαιτίας αυτού δεν δημιουργήθηκε αίσθημα κορεσμού και μείωση πείνας (η ινσουλίνη λειτουργεί ως ορμόνη κορεσμού στον εγκέφαλο).

Ιεραρχία Σημαντικότητας

Η σκέψη μας, όσον αφορά την διατροφή, έχει συνηθίσει να είναι προσανατολισμένη σε κατευθύνσεις όπως:

• Προβιοτικά για να φτιάξει το έντερο.
• Κάτι για αποτοξίνωση συκωτιού.
• Κάτι για αλλεργίες.
• Σπερμιδίνη για αντιγήρανση.
• Κάτι που να κόβει την όρεξη για απώλεια βάρους.

Και πάει λέγοντας ο καθένας για το θέμα υγείας που τον απασχολεί.

Όμως ιεραρχικά σημαντικότερο απ’ όλα όσα ανέφερα, αλλά και όλα όσα παρέλειψα να αναφέρω είναι η αντιφλεγμονώδης διατροφή. Τα οφέλη της αντιφλεγμονώδους διατροφής σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα προαναφερθέντα είναι κλάσεις ανώτερα. Γιατί? Επειδή αυτή θα φτιάξει τα πάντα!!! Οτιδήποτε κι αν υπάρχει σαν ασθένεια, δεν θα υπήρχε αν δεν κρυβόταν από κάτω χρόνια μη επιλυθείσα κυτταρική φλεγμονή. Αν εμείς λύσουμε την οποιανδήποτε φλεγμονή με αντιφλεγμονώδη διατροφή, συμπλήρωμα Ω3 και συμπλήρωμα πολυφαινολών έχουμε κάνει το απολύτως βασικό και απαραίτητο που έχει την δυνατότητα να βοηθήσει όλα τα προβλήματα υγείας.

Αναγέννηση

Κάνουμε 100% αναγέννηση κάθε μέρα. Έρευνα από το Ισραήλ το 2021 έδειξε ότι ο ανθρώπινος οργανισμός κάνει κάθε μέρα αναγέννηση 330 δισεκατομμύρια κύτταρα, από μόνος του. Αν όμως είμαστε γεμάτοι χρόνιες μη επιλυθείσες φλεγμονές καταστρέφουμε τελείως όλη τη διαδικασία αναγέννησης στα σημεία στα οποία υπάρχουν οι χρόνιες κυτταρικές φλεγμονές. Όπως έχουμε ήδη πει, όπου υπάρχει φλεγμονή δεν υπάρχει καθόλου λειτουργικότητα των κυττάρων, άρα λοιπόν δεν μπορεί να γίνει ούτε και η λειτουργία της καθημερινής αναγγένησης η οποία στην ουσία είναι η καθημερινή αυτοθεραπεία του οργανισμού. Μόνο όταν επιλυθούν οι χρόνιες μη επιλυθείσες κυτταρικές φλεγμονές μπορεί να γίνει πραγματική αναγέννηση. Και όπως έχουμε ήδη πει, στο στάδιο αυτό, για να μπορεί να γίνει πιο αποτελεσματικά η επιδιόρθωση των βλαβών που προκάλεσε η φλεγμονή, να γίνει αναδόμηση των ιστών και στην ουσία να γίνει πραγματική αναγέννηση έτσι ώστε τα όργανα μας να γίνουν πάλι καινούργια, είναι απολύτως απαραίτητες οι πολυφαινόλες.

Η αντιφλεγμονώδης στρατηγική είναι η βάση για επίλυση κάθε ασθένειας. Ακόμα και αν χρειάζεται κάτι επιπλέον (ο κάθε οργανισμός είναι τελείως εξειδικευμένος), αφού έχουμε ήδη εφαρμόσει αντιφλεγμονώδη στρατηγική, δηλαδή έχουμε απομακρύνει τις χρόνιες κυτταρικές φλεγμονές και έχουμε ενεργοποιήσει αναγέννηση, εφόσον λοιπόν κάτι συνεχίζει και επιμένει, αυτό το κάτι επιπλέον που πιθανόν να χρειαστεί να πάρουμε, θα βοηθήσει να επιλυθεί πολύ πιο εύκολα και γρήγορα το θέμα μας.

Σύγκριση

Έχουν δημοσιευτεί πάνω από 30 μελέτες σύγκρισης με άλλες δίαιτες, είτε με υπερβολική ποσότητα υδατανθράκων, είτε με μειωμένη ποσότητα υδατανθράκων και αυξημένη ποσότητα λιπών ή πρωτεϊνών. Κάθε μελέτη έφτασε στο ίδιο συμπέρασμα: Ότι, όταν η αναλογία των μακροθρεπτικών στοιχείων διατηρείται στο 40-30-30, το αποτέλεσμα είναι ανώτερο όσον αφορά την επίτευξη ορμονικού ελέγχου, ελέγχου ζαχάρου αίματος, ελέγχου λιπιδίων αίματος, ελέγχου όρεξης για φαγητό, απώλειας λιπώδους μάζας (όχι απλά απώλεια βάρους, αλλά απώλεια λιπώδους μάζας) και το πιο σημαντικό την μείωση της κυτταρικής φλεγμονής (η οποία όπως είδαμε μετριέται με συγκεκριμένους δείκτες).

Περιορισμός Θερμίδων

Το αντιφλεγμονώδες πρόγραμμα διατροφής προκαλεί απώλεια λιπώδους μάζας. Ο μοναδικός τρόπος βέβαια για να προκληθεί απώλεια λιπώδους μάζας είναι ο περιορισμός θερμίδων. Τα περισσότερα διατροφικά προγράμματα περιορισμού θερμίδων έχουν ένα σημαντικό μειονέκτημα: προκαλούν πείνα. Το αντιφλεγμονώδες πρόγραμμα διατροφής είναι ειδικά σχεδιασμένο και δεν προκαλεί πείνα, παρόλο που είναι πρόγραμμα περιορισμού θερμίδων.

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο όταν:

• τα επίπεδα του ζαχάρου αίματος είναι σταθεροποιημένα, έτσι ώστε να σταλούν σωστά σήματα κορεσμού από το έντερο προς τον εγκέφαλο κι έτσι να σταματήσουμε να τρώμε και
• πρέπει επίσης να ελαττωθεί η οποιαδήποτε αντίσταση ινσουλίνης υπάρχει, έτσι ώστε η αποθηκευμένη λιπώδης μάζα να αρχίσει να απελευθερώνεται (μέσω λιπόλυσης) ενδιάμεσα των γευμάτων για να μπορεί να παρέχει καύσιμο «υψηλών οκτανίων» για το σώμα.

Πατέντα

Το διατροφικό πρόγραμμα αντιφλεγμονώδους διατροφής έχει πατέντα ότι προκαλεί μείωση της αντίστασης ινσουλίνης.

Σημαντική και αισθητή μείωση της αντίστασης ινσουλίνης μπορεί να παρατηρηθεί ήδη από την 4^η μέρα από την έναρξη του προγράμματος.

Σε ένα έως δύο μήνες η ινσουλίνη νηστείας έχει επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα.

Νηστεία

Η νηστεία είναι η αρχαιότερη μορφή περιορισμού θερμίδων. Είναι επίσης και η πιο ακραία μορφή περιορισμού θερμίδων επειδή εξαναγκάζει τον οργανισμό να καννιβαλίσει τον εαυτό του. Αρχικά η νηστεία, δηλαδή στην ουσία χρονικό διάστημα μη λήψης οποιασδήποτε τροφής αλλά λήψη μόνον νερού, έχει σημαντικά οφέλη, όπως την ενεργοποίηση του AMPK το οποίο επιταχύνει την διαδικασία της αυτοφαγίας (την διαδικασία κατά την οποία τα μόρια των κυττάρων τα οποία έχουν υποστεί βλάβη ανακυκλώνονται σε νέα, τα οποία απαιτούνται για την κυτταρική επιδιόρθωση).

Όταν όμως όλα τα «σκουπίδια» έχουν καθαριστεί, η συνέχιση της νηστείας αυξάνει την ορμόνη κορτιζόλη η οποία προκαλεί πέψη πρωτεϊνών από υγιείς ιστούς και μετατροπή τους σε γλυκόζη (η διαδικασία λέγεται νεογλυκογένεση), έτσι ώστε να υπάρχει αρκετή γλυκόζη ως καύσιμο για να τροφοδοτήσει τον εγκέφαλο - η γλυκόζη είναι απολύτως απαραίτητη για τον εγκέφαλο επειδή είναι το μοναδικό καύσιμο του.

Αρχικά χάνουμε όχι και τόσο απαραίτητες πρωτείνες όπως τα μαλλιά μας και τους μυς του προσώπου μας. Τελικά όμως η διαδικασία εκτείνεται και στην απώλεια απαραίτητης πρωτεϊνικής μάζας από τους ιστούς μας, όπως είναι οι μυς, αλλά πιο σημαντικό η καρδιά. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορούμε να κάνουμε νηστεία (δηλαδή μη λήψη τροφής και λήψη μόνο νερού) για περισσότερο από 50 ημέρες, επειδή τελικά θα πεθάνουμε από ανακοπή καρδιάς.

Υπολογισμός

Το αντιφλεγμονώδες πρόγραμμα διατροφής είναι πρόγραμμα περιορισμού θερμίδων, ένα πρόγραμμα όμως κατά το οποίο δεν δημιουργείται πείνα. Και αυτό γίνεται επειδή δεν δημιουργείται με αφετηρία το μέτρημα των θερμίδων. Δημιουργείται με αφετηρία τον υπολογισμό της ημερήσιας απαραίτητης λήψης πρωτεϊνών, κάτι που είναι εξειδικευμένο για τον κάθε άνθρωπο.

Για παράδειγμα οι άνδρες χρειάζονται περισσότερη λήψη πρωτεϊνών από τις γυναίκες. Οι αθλητές επίσης χρειάζονται περισσότερη λήψη πρωτεϊνών από τους μη αθλητές. Και αυτό επειδή το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας είναι ένας από τους παράγοντες που καθορίζουν την ανάγκη για λήψη πρωτείνης. Το ελάχιστο επίπεδο δραστηριότητας είναι μισή ώρα περπάτημα την ημέρα. Αν αυτό γίνει μία ώρα την ημέρα, ή αν προστεθούν επίσης και μερικές ασκήσεις αντίστασης, η καθημερινή ανάγκη για λήψη πρωτείνης αυξάνεται ακόμα περισσότερο. Αυτός είναι και ο λόγος που το ατομικό και εξειδικευμένο πρόγραμμα αντιφλεγμονώδους διατροφής είναι κάτι που μπορεί να υπολογιστεί μόνο από ειδικό επιστήμονα.

Τρία Γεύματα

Αφού υπολογιστεί η ημερήσια εξειδικευμένη ανάγκη για λήψη πρωτεϊνών, υπολογίζεται με βάση αυτήν και η ανάλογη ανάγκη για λήψη υδατανθράκων και λιπών, σύμφωνα με την αναλογία ποσοστών θερμίδων 40-30-30. Κατά κανόνα χρησιμοποιούνται υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού φορτίου, δηλαδή κυρίως λαχανικά αλλά και φρούτα – σταδιακά όσο η αντίσταση ινσουλίνης μειώνεται προς το φυσιολογικό μπορούν να προστεθούν και μικρές ποσότητες υδατανθράκων από πλήρη δημητριακά, επειδή και αυτά έχουν πολυφαινόλες και φυτικές ίνες, όχι βέβαια τόσες πολλές όσο τα λαχανικά και τα φρούτα. Επίσης χρησιμοποιούνται και μη φλεγμονώδη λιπαρά όπως ελαιόλαδο ή αβοκάντο. 

Η συνολική ποσότητα όλων των μακροθρεπτικών στοιχείων μοιράζεται σε τρία γεύματα. Χρειαζόμαστε τρία γεύματα επειδή κάθε αντιφλεγμονώδες γεύμα έχει την δυνατότητα να κρατήσει τα επίπεδα των ορμονών στο επίπεδο της θεραπευτικής ζώνης για περίπου 4-5 ώρες. Αφού περάσει το χρονικό αυτό διάστημα χρειαζόμαστε το επόμενο μας γεύμα. Αν υπάρχει η ανάγκη για σνακ, υπάρχει πρόβλεψη και γι’ αυτό, αλλά πάντα με ένα μίνι γεύμα το οποίο επίσης έχει αναλογία μακροθρεπτικών στοιχείων 40-30-30.

Με αυτό τον τρόπο στην ουσία αντιμετωπίζουμε την τροφή μας ως «φάρμακο» το οποίο παίρνουμε στην κατάλληλη για μας ποσότητα και στην κατάλληλη συχνότητα έτσι ώστε να μπορούμε να έχουμε τις θετικές επιδράσεις της θεραπευτικής ζώνης του «φαρμάκου». Αν πάρουμε λιγότερο φάρμακο και πιο αραιά, δεν θα έχουμε θεραπευτικό αποτέλεσμα. Αν πάρουμε περισσότερο φάρμακο και πιο συχνά θα έχουμε τοξική δράση. Η θεραπευτική ζώνη όσον αφορά την αντιφλεγμονώδη διατροφή είναι συγκεκριμένη και δεν είναι καθόλου θεωρητική, είναι απόλυτα πρακτική.

Βακτήρια Εντέρου

Ένα υγιές έντερο χρειάζεται μια ειδική πηγή τροφής, τις φυτικές ίνες. Αυτές διατηρούν ένα εξαιρετικά λεπτό όριο μεταξύ του σώματος μας και των τρισεκατομμυρίων βακτηρίων που υπάρχουν στο έντερο μας και τα οποία απλά περιμένουν την ευκαιρία να εισβάλουν στο αίμα μας και να προκαλέσουν σημαντικές φλεγμονώδεις βλάβες.

Είμαστε σε μια συνεχή μάχη με τα βακτήρια του εντέρου μας, για την επιβίωση μας. Πολύ λίγα βακτήρια από αυτά που έχουν βρεθεί στο έντερο μας έχουν καλλιεργηθεί σε εργαστήρια, για τα υπόλοιπα δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτα. Κάτι το οποίο σίγουρα γνωρίζουμε είναι ότι τα βακτήρια είναι πιο πετυχημένα σαν είδος από τον άνθρωπο όσον αφορά την μακροβιότητα και είναι πολύ πιο πιθανόν να μας σκοτώσουν αυτά παρά εμείς να τα σκοτώσουμε. Μπορούν να μεταλλάξουν τον γενετικό τους κώδικα πολύ γρήγορα, ενώ εμείς δεν μπορούμε. Μπορούν να αναπαραχθούν σε 20 λεπτά, εμείς δεν μπορούμε. Η μάχη δεν φαίνεται να είναι δίκαιη.

Φράγματα

Έτσι το κύριο όπλο το οποίο έχουμε στη διάθεση μας για να μπορέσουμε να συνυπάρξουμε με τα βακτήρια του εντέρου είναι τα φράγματα στο έντερο μας τα οποία χωρίζουν τον δικό τους κόσμο από τον δικό μας. Τα φράγματα αυτά είναι ένα εσωτερικό δέρμα το οποίο καλύπτει ολόκληρο τον πεπτικό σωλήνα το οποίο δρα ως ένας τοίχος. Όμως αυτός ο τοίχος δεν είναι στατικός. Εμποδίζει μεν τα μικρόβια του εντέρου να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος, όμως έχει τη δυνατότητα να επιτρέπει στα θρεπτικά στοιχεία που έχουν προέλθει από την πέψη, να περάσουν στην αιματική κυκλοφορία και να πάνε στα κύτταρα μας για να τα θρέψουν.

Ο τοίχος αυτός είναι ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό φράγμα που χωρίζει δύο διαφορετικούς κόσμους. Αποτελείται από τρία μέρη, ένα βλεννώδες, ισχυρούς συνδετικούς δεσμούς και μια τεράστια στρατιά κυττάρων ανοσοποιητικού. Ο δικός μας κόσμος χρειάζεται οξυγόνο για να επιβιώσει, ενώ ο κόσμος των βακτηρίων του εντέρου ευημερούν σε έναν κόσμο χωρίς οξυγόνο. Αν αυτό το τοίχος σπάσει σε κάποιο σημείο οι δύο κόσμοι συγκρούονται. Η κοινή ονομασία γι’ αυτό είναι «διαρρέον έντερο», όμως, όπως και να λέγεται, στην ουσία είναι πηγή φλεγμονής. Όπως έχουμε την διατροφική φλεγμονή για την οποία μιλήσαμε πιο πάνω, έτσι έχουμε και τις εντερικές φλεγμονές εξαιτίας του διαρρέοντος εντέρου.

Akkermansia

Δεν είναι οι φυτικές ίνες αυτές καθ’ αυτές που είναι σημαντικές για την καλή διατήρηση των φραγμάτων του εντέρου. Είναι οι μεταβολίτες οι οποίοι προκύπτουν. Είναι οι ουσίες οι οποίες παράγονται από τα βακτήρια, όταν αυτά τρώνε τις φυτικές ίνες. Ειδικότερα είναι λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας και πιο συγκεκριμένα το βουτυρικό οξύ.

Και ίσως ο πιο σημαντικός παίκτης μεταξύ των βακτηρίων ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στην διατήρηση του φράγματος βλέννας του εντέρου και που έχει πρόσφατα ανακαλυφθεί, είναι το βακτήριο που είναι γνωστό ως Akkermansia muciniphila. Όσο μεγαλύτερος αριθμός των βακτηρίων αυτών υπάρχουν στο έντερο, τόσο λιγότερες εντερικές φλεγμονές υπάρχουν.

Αν εμείς δεν προμηθεύσουμε το βακτήριο με αρκετές φυτικές ίνες, τότε το βακτήριο αυτό πεινά και η εναλλακτική του τροφή είναι τα πολυμερή στοιχεία από τα οποία είναι κτισμένο το τοίχος βλέννας του εντέρου μας.

Φυτικές Ίνες

Έτσι χρειάζεται να τρώμε σημαντικές ποσότητες φυτικών ινών για να τρέφουμε τα βακτήρια του εντέρου μας, έτσι ώστε να παράγουν λιπαρά οξέα κοντής αλυσίδας και κυρίως βουτυρικό οξύ το οποίο βοηθά στην συντήρηση του φράγματος προστασίας του εντέρου μας.

Χρειάζεται επίσης να καταναλώνουμε ικανοποιητικές ποσότητες πολυφαινολών οι οποίες είναι το «λίπασμα» που θα επιταχύνει την ανάπτυξη των βακτηρίων του εντέρου – η κύρια πηγή πολυφαινολών είναι οι χαμηλού γλυκαιμικού φορτίου υδατάνθρακες, δηλαδή τα μη αμυλώδη λαχανικά.

Χρειάζεται επίσης να ελαττώσουμε τα επίπεδα οξυγόνου στο έντερο μας για να επιτρέψουμε στο βακτήριο Akkermansia να επιβιώσει. Αυτό το επιτυγχάνουμε με ικανοποιητική πρόσληψη ωμέγα 3 λιπαρών οξέων.

Άλλες Αιτίες

Χρειάζεται επίσης να κρατάμε και τα επίπεδα των φλεγμονωδών εικοσανοειδών (και ειδικά των λευκοτριενών που παράγονται από το αραχιδονικό οξύ που είναι ωμέγα 6) χαμηλά, επειδή η φλεγμονή που παράγουν καταστρέφει και τα φράγματα του εντέρου, αλλά και τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, παράγοντας επιπρόσθετα και εγκεφαλική φλεγμονή η οποία προωθεί άγχος, κατάθλιψη και διαταραχές μνήμης.

Η κύρια αιτία της καταστροφής του εντερικού φραγμού που σχετίζεται με τη διατροφή είναι σαφώς η μειωμένη κατανάλωση φυτικών ινών. Άλλες αιτίες είναι:

• το αλκοόλ (καταστρέφει και τον εντερικό φραγμό και τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό),
• τα πρόσθετα τροφών,
• διάφορα φάρμακα (1 χημειοθεραπείες, 2 συστηματική χρήση αντιβιώσεων ακόμα και σε μικρές ποσότητες η οποία καταστρέφει πολλά είδη βακτηρίων του εντέρου, κάτι που καταλήγει σε καταστροφή του εντερικού φραγμού, 3 αντιφλεγμονώδη φάρμακα τα οποία καταστρέφουν τον εντερικό φραγμό) και
• το στρες.

Προβιοτικά

Τα σκευάσματα προβιοτικών έχουν κάποια οφέλη για την υγεία του εντέρου, όμως αυτά είναι πολύ πιο περιορισμένα από τη λήψη φυτικών ινών ή και άλλες πρεβιοτικές τροφές (τροφές δηλαδή με τις οποίες τρέφονται τα βακτήρια του εντέρου).

Ικανοποιητικές ποσότητες φυτικών ινών συνεισφέρουν κατά 80% στην καλή υγεία του εντέρου, ενώ τα σκευάσματα προβιοτικών μόνο 20%.

Η αντιφλεγμονώδης στρατηγική όπως την περιγράφουμε εδώ, έχει πολλαπλά οφέλη επειδή :

• περιέχει ήδη και ικανοποιητικές ποσότητες φυτικών ινών,
• περιέχει ήδη και ικανοποιητικές ποσότητες Ω3 λιπαρών οξέων
• περιέχει ήδη και ικανοποιητικές ποσότητες πολυφαινολών
• δεν περιέχει καθόλου ποσότητες Ω6 λιπαρών οξέων, αλκοόλ ή άλλων βλαπτικών ουσιών για τους φραγμούς εντέρου και εγκεφάλου.

Ανάγκη Για Ω3

Η αντιφλεγμονώδης διατροφή ελαττώνει την ένταση της «φωτιάς» της φλεγμονής, όμως δεν θα την σβήσει τελείως. Αυτός είναι και ο λόγος που χρειάζονται ικανοποιητικές δόσεις Ω3 λιπαρών οξέων. Αυτά θα αυξήσουν την παραγωγή ρεσολβινών οι οποίες είναι απαραίτητες να επιλύσουν (resolve) την κυτταρική φλεγμονή που έχει παραμείνει.

Η αντιφλεγμονώδης διατροφή μειώνει πάρα πολύ καλά τα επίπεδα του αραχιδονικού οξέως, που είναι Ω6 λιπαρό οξύ, το οποίο είναι η αρχική ουσία από την οποία δημιουργούνται τα εικοσανοειδή τα οποία είναι υπεύθυνα για την δημιουργία της κυτταρικής φλεγμονής. Το κάνει αυτό με δύο τρόπους:

• δεν περιέχει τροφές που περιέχουν Ω6 (όπως φυτικά έλαια, ηλιέλαιο, αραβοσιτέλαιο, σογιέλαιο),
• διατηρεί σε σωστή ισορροπία τις ορμόνες ινσουλίνη και γλυκαγόνη, κάτι που από μόνο του δεν αφήνει να ξεκινήσει η παραγωγή αραχιδονικού οξέως.

Αναλογία Ω6 Προς Ω3

Το άλλο μέρος της εξίσωσης, είναι να αυξηθούν τα Ω3 λιπαρά οξέα στον οργανισμό, έτσι ώστε η αναλογία Ω6 προς Ω3 να φτάσει στο ιδανικό 1,5-3. Τα Ω6 προωθούν φλεγμονές, ενώ τα Ω3 είναι αντιφλεγμονώδη. Έρευνες έχουν δείξει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων σήμερα έχουν κατά κανόνα πολύ υψηλότερο το νούμερο αυτό. Είναι σημαντικό η αναλογία Ω6/Ω3 να είναι 1,5-3. Αυτές είναι οι φυσιολογικές τιμές οι οποίες δείχνουν ικανοποιητική ικανότητα του οργανισμού να επιλύει κυτταρικές φλεγμονές.

Τιμές κάτω από 1 είναι επίσης όχι καλές επειδή μπορεί να δείχνουν αδυναμία του οργανισμού να ξεκινήσει μια αντίδραση φλεγμονής για να αντιμετωπίσει έναν μικροβιακό παράγοντα ή έναν τραυματισμό, κάτι εξίσου βλαπτικό.

Η εξέταση αυτή που μετρά τα επίπεδα των Ω3 και Ω6 λιπαρών οξέων και την αναλογία μεταξύ τους, δηλαδή το «προφίλ λιπαρών οξέων» γίνεται μόνο από εξειδικευμένα εργαστήρια και είναι καλό τουλάχιστον μία φορά στη ζωή μας να την κάνουμε, για να ξέρουμε που βρισκόμαστε.

EPA-DHA

Τα απαραίτητα Ω3 λιπαρά οξέα τα οποία θα χρησιμοποιηθούν ως «τούβλα» τα οποία θα κτίσουν τις ρεσολβίνες οι οποίες θα επιλύσουν (resolve) την χρόνια κυτταρική φλεγμονή είναι τα εξής δύο:

• EPA (eicosapentaenoic acid)
• DHA (docosahexaenoic acid)

Χωρίς ικανοποιητικά επίπεδα των δύο αυτών, το σώμα μας δεν μπορεί να επιλύσει την παραμένουσα κυτταρική φλεγμονή. Χρειαζόμαστε ικανοποιητικά επίπεδα και των δύο επειδή κάθε ένα παράγει διαφορετικούς τύπους ρεσολβινών οι οποίες έχουν μοναδικές ιδιότητες στην διαδικασία επίλυσης της φλεγμονής.

Δοσολογία

Απαραίτητες ποσότητες των συμπληρωμάτων Ω3 τα οποία απαιτούνται ανάλογα με διαφορετικές καταστάσεις υγείας:

• Για γενική συντήρηση: 2,5γρ την ημέρα
• Παχυσαρκία, διαβήτης, καρδιακή νόσος: 5γρ την ημέρα
• Χρόνιος πόνος (αυτοάνοσα, καρκίνοι, αθλητές): 7,5γρ την ημέρα
• Νευρολογικές ασθένειες: πάνω από 10γρ την ημέρα

Προτεινόμενο συμπλήρωμα Ω3 μοριακής απόσταξης: σε υγρή μορφή εδώ, σε κάψουλες εδώ.

Οι περισσότερες μελέτες σχετικές με τα συμπληρώματα Ω3 χρησιμοποιούν πολύ χαμηλές δόσεις Ω3, γι’ αυτό και κατά κανόνα γίνονται γνωστές ανακοινώσεις ότι τα Ω3 λιπαρά οξέα δεν έχουν οφέλη. Δεν είναι περίεργο αυτό. Τα οφέλη προκύπτουν με τη σωστή δοσολογία. Και επειδή ο χρόνος ημίσειας ζωής των Ω3, δηλαδή ο χρόνος κατά τον οποίο τα επίπεδα των Ω3 στο αίμα ελαττώνονται στο μισό, είναι περίπου 2 μέρες, λήψη συμπληρώματος Ω3 μία φορά την ημέρα είναι αρκετή.

Υψηλές δόσεις Ω3 έχουν ήδη δείξει να έχουν αποδώσει θεραπείες ακόμα και σε καταστάσεις στις οποίες δεν υπάρχει γνωστή φαρμακευτική θεραπεία, όπως: σοβαρά εγκεφαλικά τραύματα, εκφύλιση ωχράς κηλίδας λόγω ηλικίας, βλάβη του οπτικού νεύρου και διαβήτης τύπου Ι.

Ψάρια

Εφόσον τα Ω3 προκύπτουν κατά κανόνα από ιχθυέλαια γιατί να μην τρώμε ψάρια?

Επειδή για να πάρουμε την ελάχιστη δόση Ω3, δηλαδή 2,5γρ χρειάζεται να τρώμε:

• είτε 400γρ σολομό την ημέρα,
• είτε 600γρ ξιφία την ημέρα,
• είτε 2500γρ μουρούνα την ημέρα,

κάτι πρακτικά αδύνατον. Πόσο μάλλον όταν χρειάζεται να πάρουμε υψηλότερες δόσεις.

Εκτός αυτού, τα μεγάλα ψάρια έχουν πολλές πιθανότητες να είναι μολυσμένα είτε με βαρέα μέταλλα, είτε με διάφορα τοξικά πλαστικά. Γι’ αυτό και για να επιλέξουμε συμπλήρωμα Ω3, καλό είναι να επιλέγουμε ένα το οποίο έχει πιστοποίηση μοριακής απόσταξης. Την πιστοποίηση αυτή την δίνει ο παγκόσμιος οργανισμός IFOS και στην ουσία παρέχει την βεβαιότητα ότι το σκεύασμα δεν είναι μολυσμένο ούτε με βαρέα μέταλλα, ούτε με τοξικά πλαστικά.

Εισαγωγή

Από τη στιγμή που έχουμε μειώσει την διατροφική φλεγμονή με την αντιφλεγμονώδη διατροφή και στη συνέχεια έχουμε επιλύσει χρόνιες κυτταρικές φλεγμονές αποτελεσματικά με λήψη συμπληρωμάτων Ω3 τα οποία παράγουν ικανοποιητικά επίπεδα ρεσολβινών, το τρίτο και πιο πολύπλοκο στάδιο είναι η επιδιόρθωση των ιστών που είχαν υποστεί βλάβες από τις χρόνιες κυτταρικές φλεγμονές. Για να πετύχουμε τον στόχο αυτό χρειαζόμαστε υψηλές δόσεις πολυφαινολών.

Φυτά - AMPK

Οι πολυφαινόλες είναι πολύπλοκες χημικές ενώσεις οι οποίες δίνουν στα φυτά το χρώμα τους. Όσο πιο έγχρωμο είναι το φυτό, τόσο υψηλότερη είναι η περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες που διαθέτει, συνήθως. Οι πιο ψηλές συγκεντρώσεις πολυφαινολών βρίσκονται στα λαχανικά και τα φρούτα. Όμως επειδή οι συγκεντρώσεις τους δεν είναι ιδιαίτερα ψηλές, χρειάζονται μεγάλες ποσότητες φρούτων και λαχανικών για να μας προμηθεύσουν με ικανοποιητικές ποσότητες πολυφαινολών, τόσων που να μας δώσουν τα οφέλη από την ενεργοποίηση του AMPK (δηλαδή της κινάσης AMP), το οποίο είναι ο κεντρικός διακόπτης του μεταβολισμού. Η κατανάλωση πάντως μεγάλων ποσοτήτων λαχανικών και φρούτων έχει όντως συσχετιστεί με υψηλότερα επίπεδα υγείας και μακροβιότητα.

Οι πολυφαινόλες είναι οι φυσικοί ενεργοποιητές του AMPK, όμως μέσω έμμεσης οδού, δηλαδή μέσω ενεργοποίησης του παράγοντα SIRT, ο οποίος με την σειρά του ενεργοποιεί το AMPK.

Πηγές

Οι δύο καλύτερες πηγές πολυφαινολών είναι:

1. η οικογένεια των μύρτιλων τα οποία παρέχουν υδατοδιαλυτές πολυφαινόλες που μπορούν να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος και έτσι να δώσουν τα οφέλη τους σε όλο το σώμα από την ενεργοποίηση του AMPK και
2. τα φασόλια κακάο τα οποία παρέχουν αδιάλυτες στο νερό πολυφαινόλες οι οποίες δεν μπορούν να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος κι έτσι παραμένουν στο έντερο και δίνουν τα οφέλη τους εκεί.

Χρειαζόμαστε και τις υδατοδιαλυτές πολυφαινόλες και τις μη υδατοδιαλυτές, τις πρώτες για να έχουμε το όφελος τους σε όλο το σώμα και τις δεύτερες για να έχουμε το όφελος τους στο έντερο. Όταν μετρήθηκαν τα επίπεδα των πολυφαινολών στα ούρα, τα οποία είναι δείκτης της ποσότητας πολυφαινολών που εισήλθαν στο αίμα, βρέθηκε ότι τα άτομα με τα υψηλότερα επίπεδα πολυφαινολών στα ούρα, είχαν μειωμένη θνησιμότητα κατά 30%. Ιδιαίτερα η υποκατηγορία των πολυφαινολών με το όνομα δελφινιδίνες (που βρίσκονται στα μύρτιλα), έχουν συνδεθεί με μεγαλύτερη μακροβιότητα.

Καθαρότητα

Όπως και στα Ω3, η καθαρότητα των πολυφαινολών είναι κριτική για την χρήση τους σε εφαρμογές μεγάλων δόσεων. Μέχρι σήμερα μόνον εκχυλίσματα από το maqui berry (της οικογένειας των μύρτιλων, γνωστό ως μύρτιλο της Παταγωνίας) πληρούν τα κριτήρια καθαρότητας στην διαδικασία παρασκευής διατροφικών συμπληρωμάτων πολυφαινολών για λήψη υψηλών δόσεων. Τέτοια καθαρά εκχυλίσματα από maqui berries περιέχουν τα υψηλότερα διαθέσιμα επίπεδα δελφινιδινών.

Οι δελφινιδίνες οι οποίες βρίσκονται σε καθαρά εκχυλίσματα από maqui berries εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και είναι πολύ πιο αποτελεσματικές από άλλες πολυφαινόλες στην ενεργοποίηση ενός σημαντικού αριθμού παραγόντων, οι οποίοι τελικά αυξάνουν την δραστηριότητα του AMPK, η οποία είναι το τελικό κλειδί το οποίο θα ξεκλειδώσει την αναγέννηση κι θα ολοκληρώσει την διαδικασία επίλυσης μιας φλεγμονής.

Δοσολογία

Οι ικανοποιητικές ποσότητες υδατοδιαλυτών πολυφαινολών ποικίλουν ανάλογα με τη χρήση:

• Ποσότητα 500mg την ημέρα μειώνουν το οξειδωτικό στρες.
• Ποσότητα 1000mg την ημέρα μειώνουν φλεγμονές.
• Ποσότητα 1500mg την ημέρα αυξάνουν την αποτελεσματικότητα της λειτουργικότητας των μιτοχονδρίων.

Προτεινόμενο συμπλήρωμα υψηλής καθαρότητας, μοριακής εκχύλισης και βιοδιαθεσιμότητας εδώ.

Επειδή επίσης ο χρόνος παραμονής των υδατοδιαλυτών πολυφαινολών στο αίμα είναι περίπου 2-3 ώρες, για μέγιστα αποτελέσματα χρειάζεται η λήψη τους να γίνεται αρκετές φορές την ημέρα.

Η γενική σύσταση επίσης για μη διαλυτές πολυφαινόλες (οι οποίες βρίσκονται στο κακάο) είναι λήψη 1000mg την ημέρα για βελτίωση της υγείας του εντέρου.

Ορισμός

Δεν υπάρχει πραγματικός ορισμός για το τι ακριβώς είναι η μεσογειακή δίαιτα. Υπάρχουν 16 διαφορετικές μεσογειακές χώρες και η κουζίνα κάθε χώρας είναι διαφορετική. Όμως όλες οι μεσογειακές χώρες δίνουν έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά, όπως και η αντιφλεγμονώδης διατροφή. Επίσης, το κοτόπουλο και τα ψάρια είναι οι κύριες πηγές καθαρής πρωτείνης στην μεσογειακή διατροφή και το ίδιο ισχύει και για την αντιφλεγμονώδη διατροφή. Τα επίπεδα κατανάλωσης των δύο πηγών πρωτείνης είναι επίσης παρόμοια. Και τέλος, το ελαιόλαδο και οι ξηροί καρποί είναι οι κύριες πηγές λίπους, όπως και της αντιφλεγμονώδους διατροφής.

Διαφορά

Η κύρια διαφορά μεταξύ μεσογειακής και αντιφλεγμονώδους διατροφής είναι ότι στην αντιφλεγμονώδη διατροφή υπάρχει μειωμένη κατανάλωση αμυλωδών τροφών (πατάτες, ρύζι) και δημητριακών (ψωμιά, οτιδήποτε περιέχει αλεύρι, μακαρόνια) με την αντίστοιχη αύξηση μη αμυλωδών λαχανικών και φρούτων. Αυτή η μικρή φαινομενικά διαιτητική διαφορά, έχει παρόλα αυτά σημαντικές ορμονικές επιπλοκές. Και αυτό είναι σημαντικότερο, επειδή αυτό που τελικά ελέγχει τον μεταβολισμό δεν είναι η δίαιτα αυτή καθ’ εαυτή, αλλά οι ορμονικές και γενετικές αλλαγές που προκαλούνται από την δίαιτα.

Με την μικρή αυτή τροποποίηση, η αντιφλεγμονώδης διατροφή αποτελεί την εξέλιξη της μεσογειακής, έχει λιγότερες θερμίδες, έχει περισσότερες φυτικές ίνες και πολύ περισσότερες πολυφαινόλες, καθώς και καλύτερο έλεγχο του ζαχάρου αίματος.

Αυξημένη Πρόσληψη Υδατανθράκων

Αν η πρόσληψη υδατανθράκων είναι υψηλή, περισσότερο απ’ όσο πρέπει, τότε το πάγκρεας εκκρίνει υπερβολικές ποσότητες ινσουλίνης, οι οποίες (αφού γεμίσουν τις αποθήκες γλυκογόνου στο συκώτι και στους μυς – των οποίων η αποθηκευτική ικανότητα δεν είναι πολύ μεγάλη) προωθούν την υπερβάλλουσα ποσότητα των υδατανθράκων προς τον λιπώδη ιστό και την μετατροπή τους από μόρια γλυκόζης σε μόρια λίπους. Επιπλέον μπορούν να επιταχύνουν και την κυτταρική φλεγμονή, ιδιαίτερα με την παρουσία μεγάλης, υπέρ του δέοντος, ποσότητας Ω6 λιπαρών οξέων.

Έρευνα

Έρευνα από το πανεπιστήμιο Σιένα και το πανεπιστήμιο Μιλάνο της Ιταλίας σύγκρινε διατροφή 40/30/30 (40% υδατάνθρακες-30% πρωτείνες-30% λίπη) που είναι η αντιφλεγμονώδης διατροφή, με διατροφή 55/15/30 (55% υδατάνθρακες-15% πρωτείνες-30% λίπη) που είναι η σύσταση του Εθνικού Ιταλικού Ιδρύματος Έρευνας για τη Διατροφή και τις Τροφές και αντιπροσωπεύει λίγο-πολύ την μεσογειακή διατροφή. Και στις δύο διατροφές προστέθηκε συμπλήρωμα Ω3 λιπαρών οξέων. Η έρευνα διήρκησε 70 ημέρες. Τα άτομα εξετάστηκαν την 1^η μερα, την 35^η μέρα και την 70^η.Την 35^η μέρα άλλαξαν τα συμπληρώματα Ω3 που χρησιμοποιούσαν με εικονικά λιπαρά. Εξετάστηκαν 33 άτομα τα οποία χωρίστηκαν σε τέσσερεις ομάδες σύμφωνα με ένα διπλά τυφλό σύστημα επανελέγχου σε αναλογία 1:1 για τα Ω3 και τα εικονικά λιπαρά.

Αποτελέσματα:

• Η αναλογία ΑΑ/ΕΡΑ μειώθηκε σημαντικά και από την αντιφλεγμονώδη διατροφή και από την λήψη Ω3 συμπληρώματος, παρά με την διατροφή 55/15/30. Μείωση επιπλέον της αναλογίας TG/HDL (τριγλυκερίδια διά HDL χοληστερίνη) σχετίστηκε με τη μείωση της αναλογίας ΑΑ/ΕΡΑ.
• Με την αντιφλεγμονώδη διατροφή παρατηρήθηκε επιπλέον: μείωση των επιπέδων ινσουλίνης και ομοκυστείνης, μείωση του πάχους του υποδόριου λίπους, μείωση του ποσοστού του σωματικού λίπους και αύξηση αντιοξειδωτικής ικανότητας. Το σωματικό λίπος μειώθηκε κυρίως από την αντιφλεγμονώδη διατροφή.
• Η χορήγηση των συμπληρωμάτων Ω3 βελτίωσε την ψυχολογική διάθεση και αυτό συσχετίστηκε με παρεπόμενη μείωση της αναλογίας ΑΑ/ΕΡΑ.

Ορισμός

Η κετογονική δίαιτα έχει υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και χαμηλή σε υδατάνθρακες, και είναι έτσι σχεδιασμένη για να δημιουργεί κέτωση. Η κέτωση είναι μια κατάσταση κατά την οποία το συκώτι, εξαιτίας της μειωμένης πρόσληψης υδατανθράκων, χρησιμοποιεί και γρήγορα χάνει τα αποθηκευμένα αποθέματα του σε υδατάνθρακες (με τη μορφή γλυκογόνου), έτσι πλέον δεν μπορεί να μετατρέψει πλήρως το λίπος σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό για να παράγει ATP (μόριο ενέργειας). Αντί αυτής της μετατροπής, χρησιμοποιεί παραπροϊόντα τα οποία περιφέρονται στην κυκλοφορία του αίματος και τα οποία ονομάζονται κετονοσώματα.

Απώλεια Νερού

Το συκώτι χρησιμεύει ως μια μικρή αποθήκη υδατανθράκων σε συμπυκνωμένη μορφή γλυκογόνου. Για να διατηρηθεί η ποσότητα αυτή του γλυκογόνου χρειάζεται να είναι δεσμευμένη μια σημαντική ποσότητα νερού.

Σε μια υψηλή σε λίπη και χαμηλή σε υδατάνθρακες κετογονική δίαιτα, το ζάχαρο αίματος τείνει να πέσει σε χαμηλότερες τιμές. Επειδή όμως δεν μπορεί να πέσει στο μηδέν (το ζάχαρο αίματος πρέπει να βρίσκεται σε ορισμένα όρια, επειδή εξυπηρετεί συγκεκριμένους σκοπούς), το συκώτι αρχίζει να απελευθερώνει το γλυκογόνο του για να αυξήσει το ζάχαρο αίματος. Μαζί με το γλυκογόνο απελευθερώνεται και το δεσμευμένο νερό που είναι απαραίτητο για να διατηρηθεί αποθηκευμένο το γλυκογόνο στο συκώτι.

Ως αποτέλεσμα, σε μια κετογονική δίαιτα υπάρχει γρήγορη απώλεια νερού μέσω της ούρησης, κάτι που αντικατοπτρίζεται ως απώλεια βάρους. Η απώλεια νερού όμως, είναι διαφορετική από την απώλεια βάρους.

Νεογλυκογένεση

Από τη στιγμή που η πρόσληψη υδατανθράκων είναι χαμηλή, τότε η εγκεφαλική λειτουργία μειώνεται. Ακόμα και σε καταστάσεις πλήρους νηστείας, χωρίς λήψη καθόλου τροφής, τα επίπεδα ζαχάρου αίματος πέφτουν μεν κάτω από τα φυσιολογικά όρια, αλλά όχι πολύ πιο κάτω. Και αυτό επειδή η γλυκόζη είναι το κύριο καύσιμο που χρησιμοποιείται από τα μιτοχόνδρια στον εγκέφαλο για να παράγει τεράστιες ποσότητες ΑΤΡ, μονάδων ενέργειας δηλαδή, που είναι απαραίτητες για την φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου.

Έτσι, για να μπορέσει ο οργανισμός να διατηρεί τα ελάχιστα δυνατά επίπεδα ζαχάρου αίματος, καταρχάς εξαντλεί τα αποθέματα γλυκογόνου του συκωτιού (τα οποία όμως αρκούν για παραγωγή ενέργειας μόνο για μία μέρα), στην συνέχεια όμως αυξάνει την παραγωγή κορτιζόλης η οποία αρχίζει και διασπά μυϊκή μάζα από τους μυς σε γλυκόζη, με μια διαδικασία η οποία ονομάζεται νεογλυκογένεση.

Δυστυχώς βέβαια η αυξημένη κορτιζόλη που εκκρίνεται με την διαδικασία αυτή, ταυτόχρονα καταπιέζει και το ανοσοποιητικό σύστημα και αυξάνει επίσης και την τάση αποθήκευσης λίπους αυξάνοντας την αντίσταση ινσουλίνης. Αυτό που ξεχνούν οι υπέρμαχοι της κετογονικής δίαιτας είναι ότι η αυξημένη λήψη υδατανθράκων δεν προκαλεί αντίσταση ινσουλίνης. Ναι προκαλεί αύξηση ινσουλίνης με στόχο την μείωση του ζαχάρου αίματος, όμως αφού μειώσει το ζάχαρο αίματος, η ινσουλίνη επανέρχεται στα φυσιολογικά της επίπεδα. Αν αντίθετα η ινσουλίνη παραμένει μονίμως σε υψηλά επίπεδα, αυτό ακριβώς είναι που σημαίνει ότι υπάρχει αντίσταση ινσουλίνης, και η αρχική αιτία δημιουργίας αντίστασης ινσουλίνης είναι η κυτταρική φλεγμονή.

Έρευνα 2006

Μια προσεκτικά διαμορφωμένη κλινική έρευνα που έγινε το 2006 και σύγκρινε κετογονική με αντιφλεγμονώδη διατροφή έδειξε:

• Όσοι ακολουθούσαν αντιφλεγμονώδη διατροφή έχασαν περισσότερο βάρος και ειδικά λιπώδη μάζα από όσους ακολουθούσαν κετογονική διατροφή.
• Όσοι ακολουθούσαν κετογονική διατροφή είδαν τα επίπεδα κυτταρικής φλεγμονής τους (όπως αυτά μετρούνταν με την αναλογία ΑΑ/ΕΡΑ, δηλαδή αραχιδονικού οξέως που είναι Ω6 λιπαρό οξύ προς ΕΡΑ που είναι Ω3 λιπαρό οξύ) να διπλασιάζονται σε μόλις 6 εβδομάδες.
• Όσοι ακολουθούσαν κετογονική διατροφή είχαν μεγαλύτερα επίπεδα κόπωσης ακόμα και με ήπια άθληση και έχασαν ασβέστιο, κυρίως από τα οστά τους.

Κύηση

Το πιο κριτικό χρονικό διάστημα ενός παιδιού στη ζωή είναι οι πρώτες χίλιες μέρες από την σύλληψη του. Αυτό είναι το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εγκαθίστανται τα νευρικά κυκλώματα και στον εγκέφαλο, αλλά και μεταξύ εντέρου και εγκεφάλου. Το πώς θα δημιουργηθούν τα κυκλώματα αυτά τις πρώτες χίλιες μέρες ύπαρξης ενός νέου ανθρώπινου οργανισμού, είναι που θα έχει την μεγαλύτερη επίδραση στην μελλοντική ευεξία που θα έχει το παιδί σε όλη την διάρκεια της ζωής του.

Αν είναι λοιπόν μια περίοδος στην ζωή μιας γυναίκας που θα έπρεπε να ακολουθεί αντιφλεγμονώδη διατροφή είναι πριν και κατά την διάρκεια της κύησης.

Η παχυσαρκία δεν είναι φραγμός στο να καταστεί μια γυναίκα έγκυος, όμως θα έχει σημαντική αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη του εμβρύου. Συγκεκριμένα αυξάνει την πιθανότητα να θέσει επιγενετικά σημάδια στο DNA του εμβρύου τα οποία θα επηρεάσουν τον μεταβολισμό του στο μέλλον ως παιδί και ως έφηβος.

Λήψη Ω3 Λιπαρών Οξέων

Κατά την διάρκεια του 3^ου τριμήνου της κύησης, ο εγκέφαλος του εμβρύου αναπτύσσεται με τον εξαιρετικά υψηλό ρυθμό των 250 χιλιάδων νέων κυττάρων κάθε λεπτό. Κατά την διάρκεια της περιόδου αυτής, αν τα επίπεδα των Ω3 λιπαρών οξέων στην διατροφή της μητέρας, η νευρική ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου, το λιγότερο δεν θα είναι αυτή που πρέπει να είναι.

Έρευνες σε ζώα έχουν δείξει ότι νεογέννητα των οποίων οι μητέρες δεν έπαιρναν τις ποσότητες των Ω3 λιπαρών οξέων που έπρεπε, δεν ήταν τόσο γνωστικά επιδέξια σε σχέση με τα νεογέννητα των οποίων οι μητέρες έπαιρναν. Ήταν επίσης πιο ανήσυχα και λιγότερο κοινωνικά ενεργά. Αυτά θα μπορούσαν να διορθωθούν με λήψη μεγάλων δόσεων Ω3 λιπαρών οξέων στην αρχή της ζωής τους έξω από τη μήτρα, όμως αυτό μπορεί να γίνει μόνο κατά τη διάρκεια ενός μικρού χρονικού διαστήματος. Αν το χρονικό αυτό διάστημα περάσει, οι επιδράσεις έλλειψης λήψης Ω3 φαίνονται να παραμένουν μόνιμα.

Σε ανθρώπους, όλο και περισσότερα επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι η παιδική κατάθλιψη και οι διαταραχές προσοχής μπορεί να είναι συνέπειες μειωμένης λήψης Ω3 λιπαρών οξέων κατά τη διάρκεια της κύησης ή και αμέσως μετά την κύηση.

Επιγενετικές Επιδράσεις

Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι όσο πιο κοντά είναι η διατροφή της μητέρας στην αντιφλεγμονώδη διατροφή, τόσο πιο πιθανό είναι να τεθούν τα σωστά επιγενετικά σημάδια στο DNA του εμβρύου έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα ανάπτυξης παχυσαρκίας, διαβήτη, ή καρδιοπάθειας στο μέλλον του παιδιού.

Το 1944, καθώς οι ναζί υποχωρούσαν εξαιτίας της επίθεσης των συμμάχων, πήραν μαζί τους όλες τις προμήθειες των Ολλανδών. Ο πληθυσμός της Ολλανδίας τότε αναγκάστηκε να επιβιώσει με μια λήψη περίπου 600 θερμίδων την ημέρα. Και 50 χρόνια μετά όσα παιδιά διατελούσαν τότε στο 3^ο τρίμηνο της κύησης τους και γεννήθηκαν, είχαν υψηλότερα ποσοστά παχυαρκίας, διαβήτη και καρδιακής νόσου, σε σύγκριση με άλλα παιδιά της Ολλανδίας που γεννήθηκαν πριν από ή μετά από αυτή την περίοδο. Παρόμοια ευρήματα υπήρξαν και κατά την πολιορκία του Στάλινγκράντ.

Σήμερα

Σήμερα το πρόβλημα μας βέβαια, δεν είναι ο υποσιτισμός και ο περιορισμός θερμίδων, αλλά η παχυσαρκία και η υπερινσουλιναιμία. Γενετικά σημάδια που τίθενται στο έμβρυο αντανακλούν την κατάσταση της μητέρας και θα εκδηλωθούν ως διάφορα μεταβολικά προβλήματα αργότερα στη ζωή.

Μελέτες έχουν επίσης δείξει σήμερα ότι, διατροφή της μητέρας κατά την κύηση υψηλή σε Ω6 λιπαρά οξέα, θα δώσει ως αποτέλεσμα αυξημένα ποσοστά παχυσαρκίας, τα οποία μόνο μερικώς μπορούν να ανατραπούν ακόμα και αν τα νεογέννητα παιδιά λάβουν συμπληρώματα Ω3 λιπαρών οξέων.

Μετά Τη Γέννηση

Μετά την γέννηση, δύο είναι οι περιοχές του σώματος με μεγάλη ανάπτυξη για τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής του:

1. ο εγκέφαλος και
2. η σύνθεση της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου.

Ω3 Λιπαρά Οξέα

Ένας από τους λόγους που ο θηλασμός είναι τόσο απαραίτητος είναι ότι προμηθεύει με τα απαραίτητα Ω3 λιπαρά οξέα (υποθέτουμε βέβαια ότι και η μητέρα έχει τα απαραίτητα επίπεδα Ω3 λιπαρών οξέων) το νεογέννητο, έτσι ώστε η ανάπτυξη των δύο αυτών σημαντικών περιοχών του σώματος να είναι φυσιολογική. Αν τα Ω3 λιπαρά οξέα δεν είναι αρκετά στο νεογέννητο παιδί, η φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου θα καθυστερήσει.

Έτσι είναι απαραίτητη η λήψη Ω3 λιπαρών οξέων, περίπου 2,5γρ ημερησίως για την φυσιολογική ανάπτυξη του παιδιού – παλιά καλή συνήθεια ήταν η χορήγηση σκευάσματος μουρουνελαίου, σήμερα όμως, εξαιτίας της μόλυνσης των μεγάλων ψαριών σε βαρέα μέταλλα κυρίως, είναι απαραίτητη η λήψη μοριακά απεσταγμένου σκευάσματος Ω3 λιπαρών οξέων, έτσι ώστε να είναι σίγουρο ότι είναι μοριακά καθαρό και απαλλαγμένο από βαρέα μέταλλα, πλαστικά ή άλλες τοξίνες.

Χλωρίδα Εντέρου

Η αρχική επίσης εποίκηση του εντέρου του νεογέννητου προέρχεται από μικροοργανισμούς τους οποίους προμηθεύεται κατά τη διαδρομή του από το γεννητικό σύστημα της μητέρας του. Δυστυχώς όμως, τα πολύ ωφέλιμα αυτά μικρόβια δεν τα παίρνει όταν έχει γεννηθεί με καισαρική. Παρόλα αυτά η διατροφή του παιδιού τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής του θα αλλάξει σημαντικά την αρχική μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου του. Μετά τα πρώτα δύο χρόνια λίγο πολύ παραμένει περίπου η ίδια για το υπόλοιπο της ζωής του.

Το ποια βακτήρια θα εποικήσουν την μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου εξαρτάται από το είδος των φυτικών ινών και των ολιγοσακχαριδών τα οποία το νεογέννητο λαμβάνει. Έτσι μετά την περίοδο του θηλασμού, η οποία μπορεί να παραταθεί ακόμα και μετά που το νεογέννητο αρχίζει να τρέφεται και με άλλες τροφές εκτός από το μητρικό γάλα, αυτό που οι γονείς χρειάζεται να κάνουν, είναι να εκθέσουν το παιδί τους σε ένα μεγάλο φάσμα φυτικών ινών οι οποίες απαντώνται βασικά σε φρούτα και λαχανικά, έτσι ώστε να πετύχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη μικροβιακή ποικιλία στη χλωρίδα του εντέρου του παιδιού τους κατά τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής του.

Τα λαχανικά είναι η κύρια τροφή που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες απαραίτητες για να διατηρήσουν ένα υγιές έντερο.

Ελλείψεις

Ο συνδυασμός έλλειψης φυτικών ινών και Ω3 λιπαρών οξέων στην δίαιτα του παιδιού, μπορεί να θέσει τη βάση για την μελλοντική ανάπτυξη μιας πλατιάς γκάμας νευρολογικών προβλημάτων, όπως διαταραχές προσοχής, διαταραχές αυτιστικής συμπεριφοράς, κατάθλιψη και ακόμα και σχιζοφρένεια.

Έτσι, ίσως ο καλύτερος τρόπος να βοηθήσουμε την ανάπτυξη αυτών των συμπεριφορικών διαταραχών είναι να αρχίζουμε να προμηθεύουμε την μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου του παιδιού με ικανές ποσότητες φυτικών ινών πχ από λαχανικά σε μορφή κρέμας, μαζί με μοριακά αποσταγμένο ιχθυέλαιο, αμέσως μόλις το παιδί είναι σε θέση να αρχίσει να τρώει στερεές τροφές.

Παιδική Ηλικία

Ένα πολύ καλά σχεδιασμένο πείραμα το 1999 στην ιατρική σχολή του Χάρβαρντ, έδειξε ότι αλλάζοντας την αναλογία της πρωτείνης προς υδατάνθρακες ως σύσταση ενός και μόνου γεύματος, είχε ως αποτέλεσμα δραματικές ορμονικές αλλαγές σε παχύσαρκα παιδιά. Το γεύμα που είχε τις πιο πασιφανείς ωφέλιμες επιδράσεις ήταν αυτό που είχε την αναλογία της αντιφλεγμονώδους διατροφής, δηλαδή 40% υδατάνθρακες, 30% πρωτείνες και 30% λίπη.

Επιπλέον, όταν τα παχύσαρκα παιδιά είχαν το ίδιο γεύμα και για πρωινό και για μεσημεριανό, μετά το δεύτερο γεύμα μείωσαν τις θερμίδες των γευμάτων τους κατά 46%, παρά όταν είχαν αρχικά καταναλώσει γεύμα με διαφορετική αναλογία πρωτεϊνών με υδατάνθρακες. Και αυτό είναι φυσικό επειδή, όταν με το σωστό γεύμα, πράγματι δεν πεινάς, τότε δεν αποζητάς περισσότερη τροφή για να καλύψεις την πείνα σου.

Η αντιφλεγμονώδης διατροφή στα παιδιά είναι απλή: Ποτέ να μην καταναλώνουν πρωτείνη σε ένα γεύμα που να είναι περισσότερη απ’ όσο χωράει στην παλάμη του χεριού τους και άσε τα να φάνε όσα λαχανικά θέλουν (με μια κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο στα λαχανικά τους).

Εφηβεία

Η εφηβεία είναι η χρονική περίοδος των μεγάλων ορμονικών αλλαγών μαζί με αλλαγές της διάθεσης. Οι ορμονικές αλλαγές που οδηγούν την φυσική ανάπτυξη, έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της όρεξης έτσι ώστε να μπορεί να διατηρηθεί η ανάπτυξη αυτή. Παλιά βλέπαμε ανάπτυξη σε ύψος, τώρα βλέπουμε ανάπτυξη σε πάχος. Η λύση είναι η λήψη αρκετής ποσότητας πρωτείνης, η οποία να είναι ικανή να συντηρήσει την μυϊκή μάζα (η οποία όμως συνεχώς αυξάνεται, άρα χρειάζεται και η ποσότητα πρωτείνης συνεχώς να αυξάνεται) και η οποία πραγματικά να βοηθήσει την ανάπτυξη σε ύψος, την λήψη δηλαδή εκείνης της ποσότητας πρωτείνης η οποία προέχεται από την ισορροπημένη αντιφλεγμονώδη διατροφή, η οποία προσαρμόζει την ποσότητα πρωτείνης ανάλογα με τις εξειδικευμένες ανάγκες του καθενός, έτσι ώστε το λιγότερο να συντηρήσει την υπάρχουσα μυϊκή μάζα.

Κυτταρική Φλεγμονή

Η εφηβεία είναι επίσης η περίοδος κατά την οποία αρχίζει να συσσωρεύεται η χρόνια μη επιλυθείσα κυτταρική φλεγμονή, ιδιαίτερα στον εγκέφαλο, κάτι που αυξάνει τις διαταραχές διάθεσης κατά την περίοδο αυτή. Δύο καταστάσεις συνεισφέρουν σ’ αυτό:

1. Αύξηση εντερικής φλεγμονής που προκαλείται από διαρρέον έντερο, το οποίο επιτρέπει αυξημένη μεταφορά μικροβιακών μερών στο αίμα, η οποία τελικά προωθεί συστεμική κυτταρική φλεγμονή.
2. Μείωση της λήψης Ω3 λιπαρών οξέων, η οποία και από μόνη της θα μπορούσε να επιλύσει την κυτταρική φλεγμονή στον εγκέφαλο.

Ω3

Αυτός είναι και ο λόγος που η λήψη μεγάλων δόσεων Ω3 λιπαρών οξέων έχει κλινικά αποδειχθεί αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της παιδικής κατάθλιψης, καθώς επίσης και στην διαχείριση διαταραχών προσοχής.

Οι έφηβοι επίσης, συνήθως επιδεικνύουν επικίνδυνες συμπεριφορές επειδή η τελική εγκαθίδρυση των συνδέσεων του λιμπικού συστήματος (απλά κάνε το) και του μετωπιαίου φλοιού (σκέψου τις συνέπειες), δεν έχει ολοκληρωθεί παρά μόνο στην ηλικία των 22 ετών. Έτσι χωρίς ικανοποιητικές ποσότητες Ω3 λιπαρών οξέων στην διατροφή, είναι σχετικά απίθανο ότι οι συνδέσεις αυτές θα μπορέσουν ποτέ να γίνουν πλήρως λειτουργικές.

Μεταβολικό Σύνδρομο

Όπως το όνομα δηλώνει, οι φάσεις του μεταβολισμού δεν λειτουργούν πια καλά. Η υποκείμενη αιτία του μεταβολικού συνδρόμου είναι η αντίσταση ινσουλίνης. Το μεταβολικό σύνδρομο χαρακτηρίζεται επίσης από κοιλιακή παχυσαρκία, ψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, χαμηλά επίπεδα HDL χοληστερίνης και αυξημένη αρτηριακή πίεση. Όλα αυτά είναι συνταγή παραγωγής εικοσανοειδών επειδή τα αυξημένα Ω6 λιπαρά οξέα και η συνεχώς αυξημένη ινσουλίνη αυξάνει τα επίπεδα του αραχιδονικού οξέως, κάτι που ευκολύνει ακόμα περισσότερο την παραγωγή εικοσανοειδών, ειδικά των λευκοτριενών. Και οι λευκοτριένες επιταχύνουν ακόμα περισσότερο την αντίσταση ινσουλίνης, αλλά αρχίζουν να επιτίθενται και στα βήτα κύτταρα του παγκρέατος τα οποία παράγουν ινσουλίνη.

Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου ΙΙ

Τελικά, τα βήτα κύτταρα σταματούν να παράγουν αρκετή ινσουλίνη. Όταν αυτό συμβεί έχει εγκατασταθεί διαβήτης τύπου ΙΙ. Η περίοδος από την στιγμή της πρώτης εμφάνισης του μεταβολικού συνδρόμου μέχρι την εμφάνιση του διαβήτη είναι συνήθως 10-15 χρόνια.

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ είναι αποτέλεσμα φλεγμονώδους επίθεσης στα βήτα κύτταρα του παγκρέατος και είναι επίσης ένδειξη ότι μη επιλυθείσα κυτταρική φλεγμονή έχει επεκταθεί σε κάθε όργανο στο σώμα. Και αυτός είναι και ο λόγος που οι διαβητικοί έχουν 4 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρδιακή νόσο και σχεδόν 2 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν νόσο Alzheimer.

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ είναι τελικά φλεγμονή η οποία χαρακτηρίζεται από αυξημένη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, αυξημένη ινσουλίνη και αυξημένα επίπεδα των κυτοκινών (φλεγμονώδεις ουσίες).

Καρδιακή Νόσος

Τα τρία αυτά (αυξημένη γλυκοζυλιωμένη, αυξημένη ινσουλίνη και αυξημένες κυτοκίνες) είναι δείκτες πολύ πιο ακριβείς όσον αφορά την πρόβλεψη της ανάπτυξης καρδιακής νόσου, παρά η αυξημένη LDL χοληστερόλη. Στην πραγματικότητα η οξειδωμένη LDL είναι που είναι επίσης πιο ακριβής όσον αφορά την πρόβλεψη ανάπτυξης καρδιακής νόσο παρά η απλή LDL (εξέταση που γίνεται μόνο σε εξειδικευμένα μικροβιολογικά εργαστήρια με μεγάλο κόστος).

Αναγνωρίζεται λοιπόν σήμερα ότι η καρδιακή νόσος είναι φλεγμονή και όχι ασθένεια που οφείλεται σε αυξημένη χοληστερίνη. Στην πραγματικότητα το 50% των καρδιοπαθών έχουν φυσιολογικά επίπεδα χοληστερίνης. Και πρόσφατες έρευνες της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ έδειξαν ότι μπορεί να μειωθεί σημαντικά η ανάπτυξη καρδιακής νόσου όταν πετύχουμε να μειώσουμε τα επίπεδα των κυτοκινών, χωρίς καμία αλλαγή στα επίπεδα της LDL χοληστερίνης. Τα επίπεδα των κυτοκινών μπορούν να μειωθούν με υψηλές δόσεις Ω3 λιπαρών οξέων, όπως έχει αναφερθεί από το New England Journal of Medicine το 1989. Συνδυασμός αντιφλεγμονωδους διατροφής μαζί με Ω3 και πολυφαινόλες είναι βέβαια πολύ καλύτερη στρατηγική αντιμετώπισης της καρδιακής νόσου.

Η αρτηριακή υπέρταση έχει επίσης συνδεθεί με καρδιακή νόσο εξαιτίας της ισχυρής σύνδεσης που έχει με τα εγκεφαλικά. Ούτε η ασπιρίνη, ούτε οι στατίνες έχουν ιδιαίτερη επίδραση στην βελτίωση της αρτηριακής πίεσης, όσο έχει η μείωση της αντίστασης ινσουλίνης. Έτσι η αντιφλεγμονώδης διατροφή έχει περισσότερο δυναμικό μείωσης της αρτηριακής πίεσης.

Alzheimer

Κανείς δεν γνωρίζει τι προκαλεί τη νόσο και δεν υπάρχει θεραπεία. Συμφωνία υπάρχει μόνο στο γεγονός ότι είναι μια φλεγμονώδης νόσος η οποία φαίνεται να σχετίζεται με αντίσταση ινσουλίνης. Πολλοί νευρολόγοι ονομάζουν τη νόσο «διαβήτη τύπου ΙΙΙ».

Αφού λοιπόν είναι μια φλεγμονώδης νόσος, τότε η μείωση της εγκεφαλικής φλεγμονής θα πρέπει να είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης. Άρα η αντιφλεγμονώδης διατροφή σίγουρα έχει να συνεισφέρει. Όμως αυτό είναι μόνο το ένα μέρος της εξίσωσης. Το 2000 έχει δειχθεί ότι άτομα που είχαν νόσο Alzheimer είχαν 93% υψηλότερο λόγο ΑΑ/ΕΡΑ (η βασική αναλογία Ω6 προς Ω3) από άτομα που δεν είχαν οποιανδήποτε γνωστική δυσλειτουργία. Αυτό είναι βέβαια ένδειξη ότι είχαν μη επιλυθείσα κυτταρική φλεγμονή στον εγκέφαλο. Τα φάρμακα δεν μπορούν να περάσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και αυτό εξηγεί την αποτυχία τους. Όμως τα Ω3 μπορούν να περάσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό αν τα επίπεδα τους στο αίμα είναι αρκετά ψηλά.

Και τελικά υψηλές δόσεις πολυφαινολών ενεργοποιούν το ΑΜΡΚ το οποίο ενορχηστρώνει την παραγωγή νέων λειτουργικών μιτοχονδρίων, έτσι ώστε να παράγουν και να διατηρούν ικανοποιητικά επίπεδα ΑΤΡ (μονάδα ενέργειας), ικανά για να διατηρούν φυσιολογική γνωστική εγκεφαλική λειτουργία.

Καρκίνοι

Το 2018 αποδείχθηκε ότι υγιή άτομα έχουν πολύ ψηλότερα επίπεδα γενετικών μεταλλάξεων που έχουν σχέση με καρκίνους, παρά άτομα που έχουν ήδη καρκίνο. Άρα λοιπόν, τι είναι αυτό που κάνει κάποιον να αποκτήσει καρκίνο αν όχι η γενετική του προδιάθεση?

Ο καρκίνος μπορεί να κατανοηθεί καλύτερα ως μεταβολικό νόσημα παρά ως γενετικό. Είναι γνωστό ότι οι καρκίνοι έχουν συνδεθεί με αυξημένα επίπεδα εικοσανοειδών, αυξημένη δραστηριότητα NF-κΒ και μειωμένη δραστηριότητα ΑΜΡΚ. Η αντιφλεγμονώδης στρατηγική βοηθά και τα τρία.

Άλλο ένα πρόβλημα με τις θεραπείες καρκίνων σήμερα είναι η ανικανότητα καθαρισμού των κυτταρικών «σκουπιδιών» των νεκρών καρκινικών κυττάρων που εμφανίζονται λόγων ακτινοβολίας, χημειοθεραπείας ή ανοσοθεραπείας. Αυτά λοιπόν τα κυτταρικά «σκουπίδια» μπορούν να είναι εν δυνάμει πηγή νέας φλεγμονής λόγω παραγωγής κυτοκινών. Ο Charles Serhan της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ έδειξε ότι οι ρεσολβίνες (οι οποίες παράγονται με λήψη Ω3 λιπαρών οξέων) μπορούν να σταματήσουν αυτή την καταιγίδα κυτοκινών επειδή βοηθούν στον καθαρισμό των κυτταρικών αυτών «σκουπιδιών». Για να είναι αρκετή η παραγωγή ρεσολβινών χρειάζεται ο λόγος ΑΑ/ΕΡΑ (αραχιδονικό οξύ προς ΕΡΑ, δηλαδή ο λόγος Ω6/Ω3) να διατηρείται στα επίπεδα 1,5-3. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν είναι απαραίτητες οι διάφορες θεραπείες καρκίνου, όμως η αντιφλεγμονώδης στρατηγική μπορεί να βοηθήσει σημαντικά και ουσιαστικά πολύ περισσότερο.

Σκλήρυνση Κατά Πλάκας

Τα αυτοάνοσα θεωρούνται αγνώστου αιτιολογίας. Αυτό που ξέρουμε όμως, είναι ότι όλες οι αυτοάνοσες διαταραχές είναι αποτέλεσμα υπερδραστήριας φλεγμονώδους επιθετικής απόκρισης σε φυσιολογικούς ιστούς.

Παρόλο που υπάρχει μια συσχέτιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, μια πιο ισχυρή συσχέτιση υπάρχει με χαμηλά επίπεδα Ω3 στο αίμα. Αυτό φάνηκε από μελέτες στη Νορβηγία που έδειξαν ότι αύξηση στην κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και Ω3 στην διατροφή πασχόντων, μετά από 2 χρόνια είχε ως αποτέλεσμα στατιστικά σημαντική βελτίωση των δεικτών ανικανότητας, σε σύγκριση με μια ομάδα αναφοράς η οποία ακολουθούσε απλώς την κλασσική Νορβηγική διατροφή.

Ο κύριος δείκτης αίματος ο οποίος συσχετίστηκε με την βελτίωση αυτή ήταν η σημαντική μείωση του δείκτη ΑΑ/ΕΡΑ (Ω6/Ω3).

Ρευματοειδής Αρθρίτιδα

Παρόλο που η ρευματοειδής αρθρίτιδα έχει να κάνει με λιγότερο από 1% του πληθυσμού, τα φάρμακα μονοκλωνικών αντισωμάτων που πωλούνται για την θεραπεία της έχουν κτίσει μια βιομηχανία 25 δις δολαρίων. Τα φάρμακα αυτά είναι σχεδιασμένα για να ελαττώσουν την φλεγμονώδη κυτοκίνη TNF (Tumor Necrosis Factor).

Παρόλα αυτά, το 1989 είχε δειχθεί ότι συμπλήρωμα Ω3 5γρ την ημέρα μπορούσε επίσης να ελαττώσει αυτή την ίδια φλεγμονώδη κυτοκίνη. Επιπλέον, από την στιγμή που το συμπλήρωμα Ω3 σταμάτησε να χορηγείται, τα επίπεδα της κυτοκίνης αυτής, καθώς και άλλων κυτοκινών, σύντομα επανήλθαν στα αρχικά ψηλά τους επίπεδα.

Διαβήτης Τύπου Ι

Μια μελέτη του 2003 στη Νορβηγία, κατέγραψε ότι νεογέννητα παιδιά που έπαιρναν μουρουνέλαιο το οποίο παρείχε 0,8γρ Ω3 την ημέρα για τον 1^ο χρόνο της ζωής τους, είχαν 26% μείωση στην ανάπτυξη διαβήτη τύπου Ι. Άρα τα Ω3 έχουν ένα σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη διαβήτη τύπου Ι.

Είναι επίσης γνωστό ότι μια ισχυρή αιτία που προωθεί την καταστροφή των β κυττάρων του παγκρέατος (τα οποία παράγουν ινσουλίνη) είναι η 12-ΗΕΤΕ η οποία προέρχεται από το αραχιδονικό οξύ ΑΑ.

Πρόσφατες έρευνες επίσης έχουν δείξει ότι έναρξη υψηλών δόσεων Ω3 σε παιδιά με πρώιμη έναρξη διαβήτη τύπου Ι, ελάττωσε την δόση της ινσουλίνης κατά περίπου 75%, εφόσον η αναλογία ΑΑ/ΕΡΑ ήταν κάτω από 3. Σε αυτά τα παιδιά υπήρχε επίσης η ένδειξη αναγέννησης των β κυττάρων του παγκρέατος, όπως αυτό μετρήθηκε από τα αυξημένα επίπεδα του C-πεπτιδίου (δείκτης σύνθεσης ινσουλίνης στα β κύτταρα), για όσο χρόνο η αναλογία ΑΑ/ΕΡΑ ήταν κάτω από 3.

Εισαγωγή

Μπορεί οι ψυχοσωματικές διαταραχές να είναι γενικά αγνώστου αιτιολογίας, όμως μπορεί η υποκείμενη αιτία να πηγάζει από ένα δυσλειτουργικό έντερο με ανισορροπία μικροβιακής χλωρίδας.

Σχεδόν 40% των χημικών στο αίμα προέρχονται από τον εντερικό μικροβιακό μεταβολισμό και συχνά έχουν σημαντικές μεταβολικές και νευροχημικές επιδράσεις τις οποία δεν κατανοούμε ακόμα.

Επιπλέον, πολλές ψυχοσωματικές διαταραχές χαρακτηρίζονται από εγκεφαλικές φλεγμονές, άρα υψηλές δόσεις Ω3 πολύ πιθανόν να παίζουν σημαντικό ρόλο στην θεραπεία.

Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης

Πρόσφατα δεδομένα υποδεικνύουν ότι η ποικιλία της μικροβιακής χλωρίδας στο έντερο είναι μειωμένη στα άτομα με το σύνδρομο αυτό. Αυτή η μειωμένη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου συνήθως σχετίζεται με το μονοπάτι το οποίο οδηγεί σε διαρρέον έντερο και σε αύξηση μικροβιακών τμημάτων στο αίμα τα οποία προκαλούν συστημική φλεγμονή. Και νεότερες έρευνες δείχνουν ότι άτομα με το σύνδρομο αυτό έχουν σημαντικές μειώσεις συγκεκριμένων μεταβολιτών στο αίμα. Οι ίδιοι αυτοί μεταβολίτες είναι μειωμένοι σε μια κατάσταση κατά την οποία ο μεταβολισμός μειώνεται τόσο πολύ που λειτουργεί μόνο τα απαραίτητα.

Έτσι κάθε περιβαλλοντικός στρεσσογόνος παράγοντας (όπως έκθεση σε τοξίνες, μόλυνση περιβάλλοντος, ή χημικά) ενεργεί ως τραυματισμός ο οποίος αυξάνει την κυτταρική φλεγμονή. Αν αυτή η έκθεση είναι στο έντερο, τότε η αυξημένη παραγωγή των φλεγμονοδών κυτοκινών που δημιουργούνται από την κυτταρική φλεγμονή μπορεί να ταξιδέψει μέσω του πνευμονογαστρικού κατευθείαν στον εγκέφαλο. Και αν η φλεγμονή αυτή παραμείνει άλυτη, τότε οι κυτοκίνες συνεχίζουν να αυξάνονται. Φαύλος κύκλος, ο οποίος όμως με αντιφλεγμονώδη στρατηγική μπορεί να σπάσει.

Ινομυαλγία

Η ινομυαλγία χαρακτηρίζεται από χρόνιο διάχυτο πόνο και φαίνεται να κυριαρχεί στις ηλικίες 55-65 χρονών - ενώ το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης σε νεαρότερες ηλικίες.

Η υποκείμενη αιτία και στις δύο περιπτώσεις φαίνεται να είναι διαταραχές στην βιολογία του εντέρου, οι οποίες καταλήγουν σε διαρρέον έντερο και αυξημένα επίπεδα κυτοκινών. Σε αυτή την περίπτωση η θεραπεία θα πρέπει να είναι η θρέψη της χλωρίδας του εντέρου με φυτικές ίνες, σε προχωρημένες περιπτώσεις ισχυρά σκευάσματα προβιοτικών, καθώς και συμπλήρωμα Ω3 και πολυφαινολών.

Κατάθλιψη

Μετά-ανάλυση πολλών μελετών κατάθλιψης οι οποίες χρησιμοποίησαν ως φάρμακα εκλεκτικούς αναστολείς πρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), έδειξαν ότι τα φάρμακα αυτά ήταν ελαφρώς πιο αποτελεσματικά από το πλασέμπο. Πιο λεπτομερής ανάλυση έδειξε ότι τα φάρμακα αυτά έχουν αποτέλεσμα σε περίπου 25% των ασθενών, σε ένα άλλο 25% των ασθενών χειροτερεύουν την κατάθλιψη και στο υπόλοιπο 50% η κατάθλιψη καλυτερεύει με τον καιρό χωρίς φάρμακα.

Όμως η θεραπεία της κατάθλιψης, μπορεί να ενισχυθεί με μεγάλες δόσεις Ω3. Για παράδειγμα 10γρ Ω3 την ημέρα είναι αποτελεσματικά στην θεραπεία τόσο της διπολικής κατάθλιψης, όσο και της μονοπολικής με ελαφρώς μικρότερες δόσεις. Φαίνεται επίσης ότι οι υψηλές δόσεις Ω3 μπορούν να ελαττώσουν σημαντικά την μελλοντική εμφάνιση σχιζοφρένειας σε άτομα υψηλού ρίσκου.

Αγχώδης Διαταραχή

Σε αντίθεση με τα αντικαταθλιπτικά που χρειάζονται πολύ καιρό για να δράσουν, τα συνηθισμένα φάρμακα που αντιμετωπίζουν αγχώδεις διαταραχές δρουν πολύ γρήγορα ως κατευναστικά, όμως αυτά είναι εθιστικά. Συνήθως δρουν στους ίδιους υποδοχείς στον εγκέφαλο όπως και ο φυσικός νευροδιαβιβαστής GABA (γ αμινο βουτυρικό οξύ).

Μπορεί να είναι πιθανόν ότι μέρος της αγχώδους διαταραχής μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη του νευροδιαβιβαστή GABA ο οποίος παράγεται στο έντερο. Άρα φυσιολογικοποίηση της χλωρίδας του εντέρου μπορεί να συμβάλει θετικά.

Είναι επίσης γνωστό ότι το άγχος είναι ένας από τις κύριες αιτίες υποτροπής κατά την αντιμετώπιση εξάρτησης. Μια έρευνα χρησιμοποίησε μεγάλες δόσεις Ω3 έδειξε στατιστικά σημαντική μείωση της υποτροπής στην περίοδο ανάρρωσης από την εξάρτηση από ναρκωτικά. Μια πρόσφατη ανασκόπηση επίσης της ιατρικής λογοτεχνίας, έδειξε ότι δόσεις Ω3 μεγαλύτερες από 2γρ την ημέρα είναι απαραίτητες για να δώσουν οφέλη στην θεραπεία της αγχώδους διαταραχής

Όχι Χρόνια Ζωής, Αλλά Χρόνια Υγείας

Ένας καλός ορισμός της γήρανσης θα μπορούσε να είναι η απώλεια λειτουργικότητας. Τα όργανα μας απλά δεν λειτουργούν τόσο καλά όσο το έκαναν όταν είμασταν νεότεροι. Και αυτό λόγω κυρίως μη επιλυθείσας χρόνιας κυτταρικής φλεγμονής η οποία καταλήγει τελικά στην δημιουργία ουλώδους ιστού ο οποίος σχηματίζεται για να κουκουλώσει και να περιορίσει τη ζημιά.

Αν τα επίπεδα της χρόνιας μη επιλυθείσας κυτταρικής φλεγμονής δεν ελαττωθούν με την αντιφλεγμονώδη στρατηγική που περιγράψαμε εδώ, το σώμα αναγκάζεται να προχωρήσει το πλάνο Β που είναι να αναπτύξει ίνωση. Η ίνωση είναι ουλώδης ιστός ο οποίος περιβάλλει την μη επιλυθείσα κυτταρική φλεγμονή. Σταματά μεν την φλεγμονή, προκαλεί όμως ταυτόχρονα και απώλεια λειτουργικότητας. Και από την στιγμή που εγκατασταθεί ουλώδης ιστός, δεν είναι σίγουρο ότι η αντιφλεγμονώδης στρατηγική μπορεί πια να βοηθήσει και να επαναφέρει τον ιστό σε λειτουργικό.

Ο πραγματικός μας στόχος δεν θα έπρεπε να είναι να αυξήσουμε τα χρόνια ζωής μας, αλλά να αυξήσουμε τα χρόνια τα οποία θα είμαστε υγιείς και λειτουργικοί.

Πρόληψη

Ο καλύτερος τρόπος να παραμείνουμε υγιείς είναι να σιγουρευτούμε ότι δεν θα αναπτύξουμε οποιανδήποτε χρόνια ασθένεια ευθύς εξαρχής. Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, είχε πει ο παππούς μας Ιπποκράτης.

Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι στην σύγκριση μεταξύ Γιαπωνέζων που έχουν ηλικία άνω των 100, με Γιαπωνέζους άνω των 80, ο καλύτερος προγνωστικός δείκτης της μακροβιότητας είναι η έλλειψη κυτταρικής φλεγμονής.

Άρα ο πιο ουσιαστικός τρόπος και στρατηγική για να διατηρηθούμε υγιείς και λειτουργικοί για όσο το δυνατόν περισσότερο χρονικό διάστημα είναι η αντιφλεγμονώδης στρατηγική, όσο μπορούμε. Γιατί από την στιγμή που αρχίζει και σχηματίζεται ουλώδης ιστός και χάνεται η λειτουργικότητα, δεν θα μπορούμε πια.

Ιστορικό

Ο Barry Sears ήξερε από τα 20 του χρόνια ότι είχε μια δαμόκλειο σπάθη πάνω από το κεφάλι του. Γνώριζε ότι ήταν μια κινούμενη γενετική ωρολογιακή βόμβα. Ήταν γενετικά προγραμματισμένος από τη φύση του να πεθάνει πριν από τα 55 του χρόνια από καρδιοπάθεια, όπως είχαν πεθάνει όλοι οι άνδρες της οικογένειας του ήδη, παρόλο που εξωτερικά όλοι έσφυζαν από υγεία μέχρι τον θάνατο τους.

Δίαιτα Ζώνης

Το επάγγελμα του ήταν βιοχημικός. Μελέτησε, ερεύνησε, διεξήγαγε τα δικά του πειράματα και τελικά εφεύρε την αντιφλεγμονώδη διατροφή, την οποία ονόμασε δίαιτα ζώνης. Και αυτό επειδή χρησιμοποίησε την τροφή ως φάρμακο.

• Τα φάρμακα αν τα χορηγήσεις σε μικρότερη δοσολογία απ’ όσο πρέπει δεν θα δράσουν.
• Αν τα χορηγήσεις σε μεγαλύτερη δοσολογία απ’ όσο πρέπει θα είναι τοξικά.
• Πρέπει να τα χορηγήσεις στην θεραπευτική τους ζώνη.

Έτσι χρησιμοποίησε την τροφή και βρήκε την ποσότητα που αναλογούσε εξειδικευμένα στον καθένα έτσι ώστε η τροφή αυτή να πετύχει την θεραπευτική της ζώνη.

Θεραπευτική Ζώνη

Η ζώνη αυτή είναι η κατάσταση του μεταβολισμού κατά την οποία το σώμα λειτουργεί στο έπακρο της ικανότητας του. Και δεν υπάρχει φάρμακο το οποίο να μπορεί να σε φέρει στην ζώνη αυτή. Μόνο μέσω διατροφής μπορείς να φτάσεις.

Την δίαιτα αυτή την δοκίμασε φυσικά στον εαυτό του και σε πάρα πολύ κόσμο. Όσον αφορά τον εαυτό του, ενώ περίμενε να πεθάνει πριν τα 55 του (είχε ήδη αρχίσει να έχει σημάδια καρδιοπάθειας που επιδεινωνόταν), σήμερα είναι 78 ετών σε άριστη υγεία (γεννήθηκε το 1947) και μπορείτε να τον δείτε στο κανάλι του στο youtube, εδώ.

Steve Courson

Ο Steve στα τέλη της δεκαετίας του 70 ήταν ένας από τους πιο δυνατούς και φοβερούς παίκτες της Εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου των ΗΠΑ. Το 1989, σε ηλικία 33 ετών προσβλήθηκε από μυοκαρδιοπάθεια. Η πιθανότητα επιβίωσης του ήταν τόσο λίγες που μπήκε σε λίστα αναμονής για μεταμόσχευση καρδιάς. Στο μεταξύ του απαγορεύτηκε κάθε είδους σωματικής δραστηριότητας. Για τα επόμενα τρία χρόνια του χορηγήθηκαν όλα τα φάρμακα τα οποία βρίσκονταν σε πειραματικό στάδιο για να συνεχίσει η καρδιά του να λειτουργεί. Η κατάσταση του χειροτέρευε. Το βάρος του εκτοξεύτηκε πάνω από 160 κιλά.

Του σύστησαν τον Barry Sears και αν και ήταν δύσπιστος στην αρχή να δοκιμάσει το διατροφικό του πρόγραμμα, μέσα σε 18 μήνες είχε μια αξιοσημείωτη και φανταστική μεταμόρφωση. Το βάρος του έπεσε το κανονικό του στα 115 κιλά και το ποσοστό λίπους στο σώμα του ήταν χαμηλότερο από τότε που ήταν στην Εθνική. Η ικανότητα αντοχής του, η οποία είχε φθίνει τόσο δραστικά, ήταν τώρα 50% μεγαλύτερη από ενός φυσιολογικού ατόμου της ηλικίας του. Και το καλύτερο απ’ όλα βγήκε από την λίστα αναμονής για μεταμόσχευση.

Χρήστος Κυριαζής

Ο Χρήστος Κυριαζής ήταν ένας από τους επικεφαλείς του Ευρωπαϊκού μάρκετινγκ στην ΙΒΜ και είχε 20 χιλιάδες υπαλλήλους υπό την επίβλεψη του. Όμως ο Χρήστος είχε αναπτύξει διαβήτη και είχε ψηλή πίεση, αλλά είχε ήδη πάθει ένα έμφραγμα και είχε προσβληθεί από καρκίνο στο νεφρό. Το βάρος του ήταν 130 κιλά, η πίεση χωρίς φαρμακευτική αγωγή ήταν 220-120, το ζάχαρο αίματος του ήταν πάνω από 200mg/dl, το δεξί του νεφρό είχε αφαιρεθεί εξαιτίας του καρκίνου και το αριστερό έδειχνε σημάδια ύπαρξης μη φυσιολογικών κυττάρων.

Μετά από 2 χρόνια στο διατροφικό πρόγραμμα του Barry Sears, το βάρος του έγινε 85 κιλά, η πίεση του χωρίς φαρμακευτική αγωγή 125/75, το ζάχαρο αίματος του 70-90mg/dl, δεν είχε καμία ένδειξη διαβητικής ρετινοπάθειας, και το υπάρχον νεφρό του δεν έδειχνε κανένα σημάδι ύπαρξης καρκίνου.

Οι Αθλητές Του Marv

O Marv Marinovitch κάθε καλοκαίρι διεύθυνε μια σούπερ εντατική κατασκήνωση προπονήσεων στη νότια Καλιφόρνια για επαγγελματίες ποδοσφαιριστές, αθλητές κολεγίων και επαγγελματίες παίκτες του μπάσκετ. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 1991 9 αθλητές (6 κορυφαίοι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές και 3 επαγγελματίες παίκτες μπάσκετ) ακολούθησαν το διατροφικό πρόγραμμα του Barry Sears για 6 εβδομάδες.

Μετά από 6 εβδομάδες και με εντατικά, δύο φορές την ημέρα προπονητικά προγράμματα, τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά, αν όχι τελείως απίστευτα. Το βάρος τους είχε αυξηθεί κατά μέσο όρο 5 κιλά, παρότι η ποσότητα σωματικού λίπους είχε μειωθεί κατά 2,5 κιλά – αυτό σήμαινε ότι κέρδισαν 7,5 κιλά σωματικής μυϊκής μάζας.

Επίσης κάθε μία από τις κατηγορίες απόδοσης που είχαν μετρήσει βελτιώθηκε με μια στατιστική σημαντικότητα μεγαλύτερη του 99,95%.

• Το κατακόρυφο πήδημα που δείχνει τη συντονισμένη δύναμη των ποδιών βελτιώθηκε κατά 10% (παρά την αύξηση του βάρους τους)
• Στην αντοχή που μετρήθηκε με 15 γύρους των 100 μέτρων, όσο πιο γρήγορα μπορούσαν, με 75 δευτερόλεπτα ξεκούραση στο τέλος κάθε γύρου, οι αθλητές ήταν 7% γρηγορότεροι στον τελευταίο γύρο απ’ ότι στην αρχή της προπονητικής περιόδου 6 βδομάδες πριν – παρότι ήταν 5 κιλά βαρύτεροι.
• Οι αθλητές έδειξαν μια βελτίωση δύναμης 30% κατά μέσο όρο.
• Η καρδιαγγειακή τους κατάσταση (ίσως η πιο σημαντική κατηγορία σε σχέση με τη γενικότερη υγεία) αυξήθηκε κατά ένα εκπληκτικό 118%.

Ομάδες κολύμβησης

Στους Ολυμπιακούς αγώνες της Βαρκελώνης το 1992, οι αθλητές από τις ομάδες κολύμβησης του Πανεπιστημίου Stanford, που ακολουθούσαν το διατροφικό πρόγραμμα του Barry Sears κέρδισαν 8 χρυσά μετάλλια. Και από τότε κυριάρχησαν και στα κολυμβητικά πρωταθλήματα NCAA του 1992, 1993 και 1994.

Randal McCloy

Το καλύτερο παράδειγμα για τα οφέλη μεγάλων δόσεων συμπληρωμάτων Ω3 λιπαρών οξέων μπορούμε να το δούμε στην καταστροφή που έγινε στα ορυχεία Sago στην δυτική Βιρτζίνια αρχές του 2006. Δεκατρείς  εργάτες είχαν παγιδευτεί στα υπόγεια ορυχεία για 41 ώρες σε μια ατμόσφαιρα μονοξειδίου του άνθρακα. Όταν η ομάδα διάσωσης τελικά έφτασε σε αυτούς μόνον ένας από τους δεκατρείς ίσα που ζούσε, o Randal McCloy. Είχε ήδη εγκατασταθεί εγκεφαλική ανεπάρκεια, καρδιακή ανεπάρκεια, ηπατική ανεπάρκεια και νεφρική ανεπάρκεια. Οι πιθανότητες να ζήσει ήταν μηδαμινές και ακόμα και να κατάφερνε να ζήσει το πιθανότερο θα ήταν να ζει σε κατάσταση φυτού.

Μια βδομάδα μετά την διάσωση του, ο νευροχειρούργος του, ο Julian Bailes, επικοινώνησε με τον Barry Sears, ο οποίος του συνέστησε να πάρει δοσολογία 15 γραμμαρίων Ω3 την ημέρα. Επειδή οι δόσεις αυτές είναι ιδιαίτερα υψηλές, γίνονταν συχνά εξέταση αίματος για προσδιορισμό της αναλογίας Ω6/Ω3 έτσι ώστε να βεβαιωθούν ότι αυτή δεν θα έπεφτε κάτω από 1. Σε καμία εξέταση δεν βρέθηκε να κατέβει κάτω από 3. Δύο μήνες μετά από συνεχή χορήγηση της δόσης αυτής, ο ασθενής πήγε σπίτι του με φυσιολογική καρδιακή λειτουργία, φυσιολογική ηπατική λειτουργία, και φυσιολογική νεφρική λειτουργία. Και φτάνοντας στο σπίτι του έδωσε και μια ομιλία στα ΜΜΕ που τον περίμεναν, δίνοντας έμφαση στην άποψη των γιατρών του που περιέγραψαν το γεγονός ως θαύμα. Το μόνο θαύμα ήταν ότι οι γιατροί εμπιστεύτηκαν την δοσολογία χορήγησης των Ω3.

ADHD

Ο Barry Sears δημοσίευσε μια μελέτη το 2007 σχετική με την αντιμετώπιση παιδιών τα οποία είχαν διαταραχή ελλειμματικής και υπερκινητικής προσοχής (ADHD) στα οποία χορήγησε μεγάλες δόσεις συμπληρωμάτων Ω3 λιπαρών οξέων, 15 γρ την ημέρα. Η μελέτη διήρκησε 8 εβδομάδες και κατά την διάρκεια γίνονταν συχνές μετρήσεις προσδιορισμού της αναλογίας Ω6/Ω3. Ακόμα και με αυτές τις ψηλές δόσεις η μέση τιμή της αναλογίας ήταν γύρω στο 2,5.

Χρειάστηκαν μόνο 4 εβδομάδες για να παρατηρηθεί μια εκπληκτικά εμφανής βελτίωση στην συμπεριφορά των παιδιών, όπως αυτή αξιολογήθηκε από τον ψυχίατρο τους. Επειδή όμως μετά την διακοπή των Ω3 χρειάστηκαν επίσης 4 εβδομάδες για να επανέλθουν τα συμπτώματα τους, άρα η ανάγκη για λήψη Ω3 σε παρόμοιες διαταραχές χρειάζεται να διαρκεί για πολύ περισσότερο χρονικό διάστημα.

Manuel Uribe

Στις αρχές του 2006 ο Manuel Uribe (ο πιο βαρύς άνθρωπος στον κόσμο, καταγραμμένος στο βιβλίο γκίνες) ζύγιζε πάνω από 1200 pounds (544 κιλά) και δεν είχε σηκωθεί από το κρεβάτι του για περισσότερο από 5 χρόνια. Πείστηκε και άρχισε το πρόγραμμα του Barry Sears και ξαφνικά σε μερικές μέρες σταμάτησε να πεινάει και άρχισε να χάνει βάρος (και ιδιαίτερα λιπώδη μάζα) σταθερά. Το κυριότερο του παράπονο ήταν ότι δεν μπορούσε να φάει όλο το φαγητό το οποίο έπρεπε να φάει (2000 θερμίδες την ημέρα).

Τους πρώτους 18 μήνες έχασε περισσότερα από 300 pounds (136 κιλά), αλλά το πιο σημαντικό απ' όλα ήταν οι αλλαγές στην χημεία του αίματος του. Η χοληστερίνη του ήταν 190, η HDL ήταν 55, τα τριγλυκερίδια του ήταν 45, το ζάχαρο αίματος του ήταν 88 και η ινσουλίνη του ήταν 10. Οι καρδιακοί παλμοί ηρεμίας έπεσαν στους 62 το λεπτό (ένα επίπεδο που συνήθως συναντάται σε αθλητές) και η αρτηριακή του πίεση ήταν 120/70 (τυπικές τιμές για έφηβους). Σε 5 χρόνια έχασε συνολικά 440 pounds (200 κιλά).

Δυστυχώς για κάποιους άγνωστους λόγους κάποια στιγμή σταμάτησε το διατροφικό σχήμα που ακολουθούσε, άρχισε να παίρνει βάρος ξανά και τελικά κατέληξε το 2014 σε ηλικία 48 ετών.

Video