Albert Einstein

Ο Albert Einstein ήταν ονειροπόλος. Οι δάσκαλοι του στην Γερμανία του είχαν πει ότι δεν θα μπορούσε να ανέλθει τη σκάλα της επιτυχίας σε οτιδήποτε, ότι οι ερωτήσεις του κατέστρεφαν την πειθαρχία της τάξης και ότι θα ήταν καλύτερα να μην πήγαινε καθόλου σχολείο. Παρόλα αυτά κατάφερε να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους επιστήμονες στην παγκόσμια ιστορία.

Thomas Edison

Ο Thomas Edison είχε φάει πολύ ξύλο στο σχολείο με ένα βαρύ δερμάτινο λουρί, επειδή ο δάσκαλος του τον θεωρούσε άσχετο που ρωτούσε τόσες πολλές ερωτήσεις. Έτρωγε τόσες πολλές τιμωρίες που η μητέρα του αναγκάστηκε να τον κρατήσει μακριά από το σχολείο μόνο μετά από τριών μηνών επίσημη εκπαίδευση. Στη συνέχεια κατέληξε να γίνει ένας από τους περισσότερο παραγωγικούς εφευρέτες όλων των εποχών.

Ευτυχώς η μητέρα του Edison (που ήταν και η ίδια πρώην δασκάλα) ήταν πρωτοπόρος στη διδασκαλία πραγματικής μάθησης. Είχε αυτή την «ιδέα», ασυνήθιστη για εκείνες τις εποχές, ότι η μάθηση θα μπορούσε να είναι διασκεδαστική. Έφτιαξε λοιπόν ένα παιχνίδι για να του διδάσκει τον συναρπαστικό κόσμο της γνώσης – το παιχνίδι αυτό το ονόμαζε «εξερεύνηση». Στην αρχή το παιχνίδι αυτό ήταν έκπληξη για το μικρό αγόρι, στη συνέχεια όμως ήταν πολύ ευχαριστημένος και ενθουσιασμένος. Σύντομα άρχισε να μαθαίνει τόσο γρήγορα που η μητέρα του δε μπορούσε πλέον να τον «διδάσκει». Αυτός όμως συνέχισε να εξερευνά, να πειραματίζεται και να διδάσκει ο ίδιος τον εαυτό του.

Και ο Einstein και ο Edison είχαν προσωπικά στυλ μάθησης που δεν ταίριαζαν στα σχολικά διδακτικά στυλ. Ο καθένας έχει διαφορετικά ταλέντα. Ο καθένας έχει διαφορετικό μαθησιακό στυλ και διαφορετικό δημιουργικό τρόπο έκφρασης.

Οι 7 Βασικές Ευφυίες

Οι επτά αυτές ευφυΐες φαίνονται να είναι νευρολογικά απομονωμένες η μία με την άλλη στον εγκέφαλο. Μερικές φορές μία από όλες είναι πολύ εξελιγμένη, ενώ οι άλλες πρακτικά δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου. Αυτό όμως που είναι σημαντικό να έχουμε στο μυαλό μας όταν κάνουμε σχέδια να μάθουμε οτιδήποτε είναι ότι η τελική απόδοση θα είναι πολύ καλύτερη αν δυναμώσουμε και τις επτά αυτές ευφυΐες ισομερώς.

1. Η γλωσσική ευφυΐα (ή ταλέντο): η ικανότητα να μιλάς ή να γράφεις καλά.
2. Η λογική-μαθηματική ευφυΐα (ή ταλέντο): η ικανότητα να κρίνεις, να υπολογίζεις και να χειρίζεσαι τη λογική σκέψη (συχνά συναντιέται σε μαθηματικούς, μηχανικούς, δικηγόρους και λογιστές).
3. Οπτική-χωρική ευφυΐα (ή ταλέντο): η ικανότητα να ζωγραφίζεις, να παίρνεις καλές φωτογραφίες, να δημιουργείς γλυπτά ή να κατασκευάζεις ταινίες όπως ο George Lucas (StarWars).
4. Μουσική ευφυΐα (ή ταλέντο): η ικανότητα να συνθέτεις τραγούδια, να τραγουδάς ή να παίζεις μουσικά όργανα.
5. Σωματική-κιναισθητική ευφυΐα (ή ταλέντο): η ικανότητα να χρησιμοποιείς τα χέρια σου ή το σώμα σου (που συναντάται σε άτομα με αθλητικά επιτεύγματα ή μεγάλους ηθοποιούς).
6. Διαπροσωπική ευφυΐα (ή ταλέντο): η ικανότητα να σχετίζεσαι με άλλους.
7. Ενδο-ατομική ευφυΐα (ή ταλέντο): η ικανότητα να έχεις πρόσβαση στα εσωτερικά σου συναισθήματα (είναι αυτό που προτιμούμε να λέμε εσωστρέφεια ή σε μερικές περιπτώσεις διαισθητικό ταλέντο)

Κατηγορίες Προσδιορισμού του Προσωπικού Μαθησιακού Στυλ

Για να μπορέσεις να προσδιορίσεις το μαθησιακό σου στυλ θα πρέπει να λάβεις υπόψη σου 4 παράγοντες:

1. Πώς αντιλαμβάνεσαι πληροφορίες πιο εύκολα; Είσαι
   • οπτικός τύπος,
   • ακουστικός,
   • απτικός ή
   • κιναισθητικός;
2. Πώς οργανώνεις και επεξεργάζεσαι πληροφορίες πιο εύκολα;
   • Έχεις κυρίαρχο αριστερό ημισφαίριο,
   • δεξιό ημισφαίριο;
   • Είσαι αναλυτικός, ή
   • πιο σφαιρικός και καθολικός;
3. Ποιες εξωτερικές συνθήκες σου είναι απαραίτητες και βοηθητικές για να απορροφήσεις και να αποθηκεύσεις πληροφορίες;
   • Συναισθηματικές,
   • κοινωνικές,
   • πολιτιστικές,
   • σωματικές, ή
   • περιβαλλοντικές;
4. Πώς ανακαλείς πληροφορίες; Ο τρόπος με τον οποίο ανακαλείς πληροφορίες μπορεί να είναι τελείως διαφορετικός από εκείνο με τον οποίο τις προσλαμβάνεις και τις αποθηκεύεις.

Στη συνέχεια οι πιο πάνω κατηγορίες πιο αναλυτικά.

Οπτικοί Τύποι

Στους οπτικούς τύπους

• Αρέσει να τους παρουσιάζουν τα πράγματα σε εικόνες ή διαγράμματα.
• Αυτά που ακούνε τα μεταφράζουν σε οπτικές εικόνες.
• Όταν μιλούν, οι μορφές ομιλίας τους είναι οπτικές.
• Συχνά μαθαίνουν περισσότερο όταν παρακολουθούν παρά όταν μιλούν, όταν ακούν ή όταν κάνουν.
• Μπορεί να σχεδιάζουν αφηρημένα καθώς ακούνε και αυτό βοηθά την κινητοποίηση της μνήμης τους περισσότερο από τις λέξεις.

Ακουστικοί Τύποι

Στους ακουστικούς τύπους:

• Αρέσει να τους εξηγούν τα πράγματα.
• Μπορούν να παρακολουθήσουν ιδέες εύκολα και τους αρέσει ο ήχος των λέξεων.
• Προτιμούν περισσότερο να ακούνε μια ιστορία παρά να κοιτάζουν εικόνες όταν τους διαβάζουν.

Κιναισθητικοί Τύποι

Οι κιναισθητικοί τύποι:

• Θέλουν να νοιώθουν δράση στο σώμα τους πριν σιγουρευτούν ότι έχουν κατανοήσει μιαν καινούργια έννοια.
• Εκφράζονται καλά με χειρονομίες, χορό ή στάσεις του σώματος.
• Συνήθως τα πάνε καλά σε διάφορα αθλήματα.
• Το να έχουν την αίσθηση κάποιου πράγματος σημαίνει να το έχουν αφομοιώσει και το έχουν κατακτήσει.
• Έχουν καλό σωματικό συντονισμό, είναι επιδέξιοι με τα χέρια τους και καλοί στη χρήση εργαλείων.
  Θα προτιμούσαν να κάνουν κάτι παρά να μιλούν γι’ αυτό.

Έντυπος Λόγος

Όσοι μαθαίνουν πιο εύκολα από έντυπο λόγο:

• Αγαπούν το διάβασμα επειδή αποθηκεύουν ιδέες από έντυπο λόγο ευκολότερα.
• Προτιμούν να διαβάσουν ένα βιβλίο παρά να δουν μια ταινία και προτιμούν να διαβάζουν για πράγματα παρά να τους τα εξηγούν.
• Θυμούνται εύκολα όσα έχουν διαβάσει και μπορούν να τα εκφράσουν καλά με λέξεις είτε επαναλαμβάνοντας τα, είτε γράφοντας τα σε μιαν εξέταση.

Ομαδικοί Τύποι

Οι ομαδικοί τύποι:

• Αποδίδουν καλύτερα όταν συμμετέχουν σε συζητήσεις ή άλλες δραστηριότητες που απαιτούν συμμετοχή και άλλων.
• Τους αρέσει να ανταλλάσσουν ιδέες – και αν δεν δίνουν εκτός από το να παίρνουν μπορεί να τους πάρει ο ύπνος.
• Και επειδή κατανοούν τα πράγματα καλύτερα όταν έχουν την εμπειρία τους σαν μέλη μιας ομαδικής διαδικασίας, είναι πολύ πιο πιθανόν να είναι κοινωνικά όντα και μερικές φορές μαθαίνουν περισσότερα κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης σε ένα γεύμα παρά σε μια τυπική μαθητική τάξη.

Συμπερασματικά

Όλοι κάνουν χρήση όλων μορφών αντίληψης, αλλά μία είναι η προτιμώμενη που κυριαρχεί στη διαδικασία της μάθησης. Η προτιμώμενη μορφή αντίληψης δεν αποτελεί εγγύηση βέβαια ότι είναι ταυτόχρονα και δεξιότητα ή ταλέντο, απλά σημαίνει ότι αν όλα τα άλλα είναι ίδια, ο μαθητής θα προτιμούσε να μάθει με αυτόν τον τρόπο.

• Από την άλλη κάποιος που μαθαίνει εύκολα κυρίως και μόνο από έντυπο λόγο μπορεί να αναπτύξει οπτικά προβλήματα και να μην μπορεί να διαβάσει καλά.
• Ένας κιναισθητικός μπορεί να έχει προβλήματα συντονισμού και να μην μπορεί να είναι αποτελεσματικός στο χορό ή σε διάφορα αθλήματα.
• Και ένας ακουστικός μπορεί να έχει προβλήματα γλώσσας και να μη μπορεί να παρακολουθήσει γλωσσικούς συνειρμούς.

Έτσι, είναι ιδιαίτερα σημαντικό κάθε μαθητής να προκαλείται έτσι ώστε να αναπτύξει όλες τις μορφές αντίληψης όσο αυτό είναι δυνατόν. Δεν θα πρέπει να είναι επιθυμητό να διδάσκονται οι μαθητές αποκλειστικά με την κυρίαρχη μορφή αντίληψης τους, επειδή αυτό θα αποτύγχανε να τους δώσει την απαιτούμενη άσκηση που θα χρειαζόταν για αναπτύξουν και τις υπόλοιπες. Αντίθετα, θα πρέπει να εστιαστούμε στη χορήγηση ισορροπημένων μαθησιακών εμπειριών.

Αριστερό-Δεξιό Εγκεφαλικό Ημισφαίριο

Άλλο ένα σημαντικό κεφάλαιο που έχει προκαλέσει ιδιαίτερα την προσοχή πρόσφατα στην έρευνα για τον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι και η σχέση μεταξύ του δεξιού και αριστερού ημισφαιρίου.

• Το αριστερό ημισφαίριο είναι λογικό, διαχειρίζεται τη γλώσσα και μαθαίνει με μαθηματικό και συνειρμικό τρόπο. Προτιμά να τεμαχίζει ιδέες και πληροφορίες σε μικρότερα κομμάτια και να τους δίνει λογική δομή.
• Το δεξιό ημισφαίριο είναι εφευρετικό, διαισθητικό, μουσικό και δημιουργικό. Συνθέτει, φτιάχνει χάρτες, εξερευνά αλληλεπιδράσεις ολιστικά (βλέποντας τη συνολική εικόνα), συνδέει ιδέες με συναισθήματα πιο εύκολα από ότι το αριστερό και είναι και η έδρα της μουσικής ευφυΐας.

Αρμονική Λειτουργία Ημισφαιρίων

Ενώ αυτή η εξειδίκευση των δύο ημισφαιρίων είναι πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσα, αυτό που είναι περισσότερο σημαντικό είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ τους παρά τι ακριβώς καταφέρνει το καθένα ξεχωριστά. Η εκπαίδευση δεν θα έπρεπε να κατευθύνεται είτε προς το δεξιό είτε προς το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου, αλλά προς σύνθεση των δραστηριοτήτων τους σε ένα αρμονικό σύνολο.

Όταν τα δύο μισά του εγκεφάλου σου δρουν χωριστά, το πιθανότερο είναι να βιώνεις σύγκρουση. Όταν συνεργάζονται αρμονικά, βιώνεις ευφορία. Άν αυτό που μαθαίνεις επεξεργάζεται και από τα δύο ημισφαίρια ταυτόχρονα, θα νοιώθεις αναπαυτικά και χαλαρωμένος. Αν μάθεις λοιπόν την τέχνη να βάζεις τα δύο ημισφαίρια σου να εργάζονται σε αρμονία θα σου είναι πολύ πιο εύκολο να επεξεργαστείς πληροφορίες κάθε είδους.

Mind Mirror

Το καλύτερο εργαλείο που μπορεί να σε βοηθήσει να το καταφέρεις, είναι το Mind-Mirror, ένα διπλό εγκεφαλογράφημα που σου απεικονίζει ταυτόχρονα και το δεξιό και το αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο.

• Μόνον όταν έχεις ανάδραση τέτοιου τύπου μπορείς να δεις σε πραγματικό χρόνο κατά πόσον τα δύο σου ημισφαίρια συλλειτουργούν σε αρμονία.
• Μόνον τότε μπορείς να μάθεις ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ την εσωτερική αυτή αίσθηση της αρμονίας.
• Και μόνον αφού μπορείς να κατέχεις και να ελέγχεις την ικανότητα αυτή θα μπορείς να βιώσεις πραγματική επιτάχυνση της διαδικασίας μάθησης σου – πολύ μεγαλύτερη από οτιδήποτε άλλο κι αν δοκιμάσεις.

Βέβαια δεν μπορείς κατευθείαν να δουλέψεις με το σημαντικό αυτό εργαλείο ταυτόχρονης απεικόνισης των εγκεφαλικών σου ημισφαιρίων, χωρίς προηγούμενη άλλη εκπαίδευση. Το πρώτο σκαλοπάτι που θα πρέπει να έχεις κατακτήσει πριν πας εκεί, είναι η ικανότητα να ελέγχεις απόλυτα το αυτόνομο σου νευρικό σύστημα.

Συναισθηματικές

Οι συναισθηματικές ανάγκες είναι συνεχώς παρούσες και παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο.

Κοινωνικές

Οι κοινωνικές ανάγκες δεν μπορούν να αγνοηθούν επίσης.

Πολιτιστικές

Μερικοί είναι πρωινοί τύποι. Άλλοι είναι νυχτερινοί. Οι μαθητές που οι ώρες παρακολούθησης στην τάξη ταιριάζουν με το βιολογικό τους ρολόι αποδίδουν πολύ καλύτερα.

Σωματικές

Η στάση του σώματος, οι ώρες που τρώει κανείς μέσα στη μέρα του, τα ενεργειακά επίπεδα του κατά τη διάρκεια της μέρας και η ανάγκη για κινητικότητα μπορούν να είναι καθοριστικότατοι παράγοντες στην απόδοση της ικανότητας μάθησης του.

Δοκίμασε για παράδειγμα να μάθεις, ενώ είσαι πεινασμένος – είναι ιδιαίτερα δύσκολο για όλους. Κάποιοι έχουν ανάγκη να τσιμπολογούν συνεχώς.

Περιβαλλοντικές

Το φυσικό περιβάλλον σίγουρα επηρεάζει τη μάθηση σου. Ο ήχος, το φως, η θερμοκρασία είναι όλα πολύ σημαντικά.

Ανδρέας

Οι άνθρωποι δεν έχουμε μόνο διαφορετικά μαθησιακά στυλ ή διαφορετικούς τρόπους σκέψης, έχουμε επίσης και έναν διαφορετικό τρόπο να αποθηκεύουμε πληροφορίες, καθώς επίσης και διαφορετικό τρόπο να ανακαλούμε αυτές τις πληροφορίες.

Για παράδειγμα ο Ανδρέας μπορεί να συλλαμβάνει πληροφορίες από έντυπο λόγο καλύτερα. Αλλά μπορεί να αποθηκεύει πληροφορίες χρησιμοποιώντας και την αφή του: υπογραμμίζοντας ή αναδεικνύοντας κάποιες φράσεις χρωματίζοντας τες – η φυσική δράση τον βοηθά να ενσωματώσει τις πληροφορίες πιο εύκολα στις τράπεζες μνήμης του. Και μπορεί επίσης να ανακαλεί πληροφορίες οπτικά: ετοιμάζοντας οπτικές παρουσιάσεις.

Κατερίνα

Η Κατερίνα από την άλλη είναι διαφορετική. Προσλαμβάνει πληροφορίες οπτικά και διαμέσου σημειώσεων κατά τη διάρκεια που αυτή διαβάζει. Προσλαμβάνει πιο εύκολα έντυπο λόγο αλλά απολαμβάνει περισσότερο όταν έχει μια γραφική μορφή των όσων διαβάζει, με διαγράμματα για παράδειγμα. Αποθηκεύει πληροφορίες κιναισθητικά χρησιμοποιώντας το σώμα της καθώς συλλογίζεται και καταγράφει τις σκέψεις της σε χαρτί. Χρειάζεται χρόνο για να συλλέξει πληροφορίες, συλλογιζόμενη και συνθέτοντας μέσω του υποσυνειδήτου. Και στη συνέχεια ανακαλεί πληροφορίες μέσω και ακουστικών αλλά και μέσω οπτικών διαδικασιών – και συχνά ακούγοντας απαλή μουσική καθώς ετοιμάζει (για παράδειγμα) παρουσιάσεις σεμιναρίων.

Κάθε Στυλ Είναι Διαφορετικό

Κανένα από τα δύο στυλ δεν είναι «σωστό». Και τα δύο είναι τελείως διαφορετικά.

Και είναι απόλυτα λογικό να γνωρίζεις τις δυνάμεις σου και το μαθησιακό σου στυλ και να κτίσεις πάνω σ’ αυτά. Αν μπορείς να προσδιορίσεις τα δυνατά σου ταλέντα και το δικό σου προσωπικό μαθησιακό στυλ ή τρόπο σκέψης, τότε θα σου είναι πολύ ευκολότερο να τα εφαρμόσεις με απλούς τρόπους προς όφελος σου για να μάθεις οτιδήποτε γρηγορότερα, ευκολότερα και πιο αποτελεσματικά.