Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν

Έχεις παρατηρήσει ότι όσοι αξιολογούν την πρόοδο κάθε κράτους τη μετράνε με νούμερα που έχουν αποκλειστικά σχέση με την οικονομία; Μιλάνε για το ακαθάριστο εθνικό προϊόν και το μήνυμα που εκπέμπουν και που ο πολύς κόσμος εισπράττει είναι ότι όταν αυτό είναι μεγαλύτερο η χώρα ευημερεί και οι πολίτες της είναι ευτυχισμένοι.

Είναι όμως αλήθεια αυτό;

Η γνώμη του Robert Kennedy, όπως την έθεσε κατά τη διάρκεια της προεδρικής προεκλογικής του εκστρατείας το 1968, είναι απλά και ξεκάθαρα αρνητική. Είχε πει χαρακτηριστικά τότε: «Το εθνικό ακαθάριστο προϊόν μετρά τα πάντα εκτός από το στοιχείο εκείνο που δίνει αξία σε μιαν ανθρώπινη ζωή».

Ο Simon Kuznets επίσης, ένας από τους αρχιτέκτονες του σημερινού λογιστικού συστήματος είχε από το 1930 ξεκαθαρίσει: «Τα εθνικά έσοδα σπανίως καθορίζουν και την ευημερία ενός έθνους».

Στο άκουσμα λοιπόν οικονομικών μεγεθών μιας χώρας έτσι όπως ανακοινώνονται σήμερα, ας είμαστε επιφυλακτικοί για το αν πράγματι περιγράφουν την ευτυχία και την ευημερία μιας χώρας. Η πραγματικότητα είναι ότι δεν την περιγράφουν!

Δείκτης Ευτυχισμένου Πλανήτη

Σήμερα ειδικοί ερευνητές και στατιστικολόγοι έχουν καταλήξει σε έναν δείκτη που να περιγράφει με περισσότερη ακρίβεια κατά πόσον ένα κράτος έχει πετύχει να δημιουργήσει ευτυχισμένους και υγιείς πολίτες. Και όχι μόνον αυτό. Ο δείκτης ανεβαίνει ακόμα πιο ψηλά όταν ένα κράτος καταφέρνει να πετύχει ευημερία και υγεία στους πολίτες του χρησιμοποιώντας όσο το δυνατόν λιγότερους πόρους, όταν η συνολική προσπάθεια του είναι όσο το δυνατόν λιγότερο επιβαρυντική για το περιβάλλον, για τον πλανήτη.

• Μέσα από αυτή την κατάταξη με βάση αυτό τον δείκτη υπάρχουν χώρες που τα πάνε αρκετά καλά στην ευημερία των πολιτών τους, χρησιμοποιούν όμως υπερβολικά πολλούς πλανητικούς πόρους. Τέτοιες χώρες είναι οι ΗΠΑ, διάφορες άλλες χώρες της δύσης και κάποιες από τις χώρες του Κόλπου.
• Υπάρχουν επίσης χώρες οι οποίες δεν τα πάνε καλά στην ευημερία που προσφέρουν στους πολίτες τους. Αυτές είναι οι χώρες της Αφρικής που βρίσκονται νότια από την έρημο Σαχάρα. Εκεί η ζωή των πολιτών δεν έχει μεγάλη διάρκεια ενώ η διαβίωση βρίσκεται σε ένα επίπεδο λίγο ανώτερο των ζώων. Το προσδόκιμο ζωής είναι μόνον 40 χρόνια – η ελονοσία και το aids είναι ίσως οι κυριότεροι βασικοί υπεύθυνοι.
   

Η Πιο Ευτυχισμένη Χώρα

Από την άλλη μεριά, και αυτό είναι ιδιαίτερα ευχάριστο, υπάρχουν χώρες που έχουν πολύ καλά αποτελέσματα στην ευημερία των πολιτών και μάλιστα χωρίς να επιβαρύνουν ιδιαίτερα τον πλανήτη.

Ποιες είναι αυτές; Είναι τυπικά οι χώρες της Λατινικής Αμερικής. Και η χώρα που τα καταφέρνει πολύ καλύτερα από κάθε άλλη είναι η Κόστα Ρίκα.

Το πόσο ευτυχισμένοι είναι οι πολίτες της Κόστα Ρίκα μετρήθηκε από στατιστικά δεδομένα του Gallup Organization, ενός οργανισμού που εδώ και 4 δεκαετίες έχει στα αρχεία δεδομένων του εκατομμύρια σχετικών συνεντεύξεων. Η ευτυχία και η ευημερία των πολιτών της Κοστα Ρίκα είναι μεγαλύτερη ακόμα και από της Ελβετίας και της Δανίας.

Το Αξιέπαινο

Το πραγματικά αξιέπαινο όμως είναι ότι η Κοστα Ρίκα έχει πετύχει την μεγαλύτερη ευημερία των πολιτών της παγκοσμίως χρησιμοποιώντας μόνο το ένα τέταρτο των πόρων που συνήθως χρησιμοποιούν οι υπόλοιπες αναπτυγμένες χώρες.

• Στην Κόστα Ρίκα το ηλεκτρικό ρεύμα που χρησιμοποιούν προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά 99%.
• Η κυβέρνηση της Κοστα Ρίκα είναι μιά από τις πρώτες που δεσμεύτηκαν στο ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα μέχρι το 2021.
• Από το 1949 η Κόστα Ρίκα δεν έχει στρατό.
• Διαθέτουν πληθώρα κοινωνικών προγραμμάτων, προγραμμάτων σχετικά με την υγεία και την εκπαίδευση.
• Οι πολίτες της Κόστα Ρίκα έχουν ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά μορφωτικού επιπέδου παγκοσμίως.
• Το προσδόκιμο ζωής τους είναι 78,5 χρόνια.
• Και φυσικά έχουν αυτό το λατινικό ταπεραμέντο που βοηθά και προωθεί τη συναισθηματική και κοινωνική διασύνδεση μεταξύ τους.

Αν όλα τα κράτη λοιπόν ήταν σαν την Κόστα Ρίκα, πόσο ευτυχισμένος θα ήταν ο πλανήτης μας;