Μνήμη

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος διαθέτει 100 δισεκατομμύρια ενεργά νευρικά κύτταρα. Ο αριθμός αυτός είναι σταθερός για όλους τους ανθρώπους και παραμένει σταθερός σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, από τη στιγμή της γέννησης μέχρι και τη στιγμή του θανάτου. Ο αριθμός των νευρικών κυττάρων μας παραμένει σταθερός, αυτό όμως που αλλάζει και κάνει τον κάθε άνθρωπο διαφορετικό είναι οι συνδέσεις που κάνουν αυτά τα κύτταρα μεταξύ τους. Κάθε νευρικό κύτταρο έχει τη δυνατότητα να κάνει μέχρι και 20.000 συνδέσεις με άλλα νευρικά κύτταρα ή με μυς.

Αυτές οι συνδέσεις, οι συνάψεις όπως λέγονται, είναι αυτές ακριβώς που είναι υπεύθυνες για τη δημιουργία μνήμης. Η μνήμη στην πραγματικότητα είναι η δημιουργία συνάψεων.

Σκέψη

Όταν σκεφτόμαστε κάτι ή όταν εκτελούμε μια δραστηριότητα, για να μπορέσουμε να την εκτελέσουμε επιτυχώς πρέπει να συνεργαστούν κάποια νευρικά μας κύτταρα μεταξύ τους καθώς και κάποια νευρικά κύτταρα με μυς μας. Έτσι αρχίζουν και συνδέονται μεταξύ τους με τους δενδρίτες τους – δενδρίτες του ενός επιμηκύνονται έτσι ώστε να πλησιάσουν, να ακουμπήσουν και να ενωθούν με δενδρίτες του άλλου. Δημιουργία συνάψεων μεταξύ συγκεκριμένων νευρικών κυττάρων, αλλά και μεταξύ νευρικών κυττάρων και μυών σημαίνει χάραγμα ενός μονοπατιού μέσα στον εγκέφαλο, ενός μονοπατιού που συνδέει κάποια νευρικά κύτταρα μεταξύ τους ή κάποια νευρικά κύτταρα με μυς. Η ύπαρξη του μονοπατιού αυτού σημαίνει ότι έχει γίνει κάποια δραστηριότητα. Όταν αυτή η δραστηριότητα γίνεται ξανά και ξανά σε τακτά χρονικά διαστήματα η σύνδεση γίνεται σιγά σιγά όλο και πιο ισχυρή και δυνατή και κάθε φορά που την εκτελούμε τη «θυμόμαστε» όλο και καλύτερα. Μ’ αυτό τον τρόπο αρχίζει να αναπτύσσεται μια ικανότητα εκτέλεσης της συγκεκριμένης δραστηριότητας, της δραστηριότητας εκείνης που τα συγκεκριμένα νευρικά κύτταρα και μυς έχουν δυνατότητα να εκτελέσουν.

Η Δημιουργία Συνάψεων Αρχίζει πριν καν Γεννηθούμε

Η δημιουργία συνάψεων αρχίζει πριν καν γεννηθούμε και συνεχίζεται με φοβερά γρήγορους ρυθμούς μέχρι την ηλικία των 4 ετών. Μέχρι τότε έχει ήδη δημιουργηθεί το 50% των συνάψεων μας. Ένα υπόλοιπο 30% μέχρι την ηλικία των 8 ετών. Μέχρι εκείνη την ηλικία κάθε φορά που το παιδί μαθαίνει κάτι, το ξαναμαθαίνει και στη συνέχεια το εμπεδώνει, ηλεκτρικό ρεύμα περνά και ξαναπερνά από τις συνδέσεις, και σταδιακά αυξάνει τη διάμετρο τους και τις κάνει όλο και πιο σταθερές. Όπου υπάρχουν δυνατές και γερές συνάψεις είναι για δραστηριότητες που έχουμε μάθει πάρα πολύ καλά. Οι συνάψεις λοιπόν που έχουν δημιουργηθεί μέχρι και την ηλικία των 8 ετών αντιστοιχούν στις δραστηριότητες που έχουμε μάθει πάρα πολύ καλά να εκτελούμε, τόσο καλά που μπορούμε και τις εκτελούμε εντελώς φυσικά. Εκεί βρίσκονται και οι έμφυτες δυνατότητες μας, όχι στις απλές και μικρές συνάψεις, αλλά στα μέρη όπου οι συνάψεις μας έχουν γίνει λεωφόροι και το ηλεκτρικό ρεύμα έχει τη δυνατότητα να περνάει όχι απλά «περπατώντας», αλλά «τρέχοντας».

Η Δημιουργία Συνάψεων Έχει Πλήρως Διαμορφωθεί στα 18

Και μέχρι την ηλικία των 15 με 18 ετών περίπου έχουν διαμορφωθεί όλες οι συνάψεις προτύπων σκέψεων, συναισθημάτων και συμπεριφοράς. Στην ηλικία των 18 ετών ο τρόπος σκέψης, τα συναισθήματα που συνήθως βιώνει κάποιος και οι συνήθειες του, έχουν πλήρως διαμορφωθεί. Από κει και μετά η διαδικασία σχηματισμού καινούργιων συνάψεων σταματά. Και μερικοί ερευνητές αναφέρονται στην διαδικασία αυτή λέγοντας ότι ο εγκέφαλος έχει πλέον κτίσει τα κυκλώματα του ("The brain has become hard-wired. The hardware has already been formed").

Μετά από την ηλικία των 18 ετών είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξει η όλη καλωδίωση που έχει σχηματιστεί. Ναι μπορούν να αλλάξουν μερικά πράγματα, αλλά είναι πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο να αλλάξουν άλλα. Με γλώσσα υπολογιστών, έχουμε δεδομένο πλέον το hardware (τα στέρεα υλικά του υπολογιστή) και αυτό που μπορούμε να τροποποιήσουμε είναι μόνο το λογισμικό και τα προγράμματα λειτουργίας του υπολογιστή (software). Και όπως ήδη γνωρίζουμε οι δυνατότητες ενός λογισμικού εξαρτώνται απόλυτα από το δυναμικό του hardware.

Ο οργανισμός μας λοιπόν το βρίσκει πολύ πιο εύκολο να αναπτύσσει καινούργιες συνάψεις όταν αυτές είναι σχετικές με ήδη υπάρχουσες συνάψεις και μάλιστα στα μέρη εκείνα που υπάρχει πληθώρα και μεγάλης διαμέτρου συνάψεων. Αυτές λοιπόν οι δραστηριότητες οι οποίες εκτελούνται από τα νευρικά κύτταρα στα οποία υπάρχει πληθώρα συνάψεων και ειδικότερα μεγάλων συνάψεων, «συνάψεων-λεωφόρων», είναι εκείνες ακριβώς οι οποίες μπορούμε να εκτελούμε πιο εύκολα, είναι οι έμφυτες δυνατότητες μας. Σε αυτές λοιπόν τις δραστηριότητες μπορούμε να αναπτυχθούμε περισσότερο, σε αυτές που είμαστε ήδη δυνατοί.

Μελέτες με Μονοζυγωτικά Δίδυμα

Η επιστημονική μας γνώση προχωράει ακόμα πιο βαθιά όταν αρχίζουμε να λαμβάνουμε υπόψη και μελέτες που έχουν γίνει με μονοζυγωτικά δίδυμα, οι οποίες έχουν δείξει ότι το 45-50% της προσωπικότητας μας είναι έμφυτο, δηλαδή προέρχεται από τη φύση και το φέρουμε μαζί μας από τη στιγμή που γεννιόμαστε.

Τεστ που έχουν μετρήσει έμφυτες ικανότητες μονοζυγωτικών διδύμων έδειξαν ότι οι έμφυτες αυτές ικανότητες εξακολουθούν στην πορεία του χρόνου να είναι σχεδόν όμοιες, παρόλο που μπορεί τα δίδυμα να έχουν μεγαλώσει σε διαφορετικές οικογένειες, κουλτούρες ή χώρες, ακόμα και όταν λόγω περιστάσεων δεν έχουν συναντηθεί μεταξύ τους ποτέ.

Γνώρισε τον Έμφυτο Εαυτό σου

Στον έμφυτο λοιπόν καλύτερο εαυτό που κουβαλάς μαζί σου όταν γεννιέσαι και τον οποίο αναπτύσσεις στα πρώτα χρόνια της ζωής σου σχηματίζοντας τις «συνάψεις-λεωφόρους» - τις έμφυτες ικανότητες σου – πρέπει να βασιστείς.

Αυτός είναι ο εαυτός πάνω στο οποίο πρέπει να κτίσεις την ανάπτυξη σου.

Γνώρισε λοιπόν τον εαυτό σου, γνώρισε το κομμάτι εκείνο του εαυτό σου στο οποίο υπάρχουν οι έμφυτες δημιουργικές δυνάμεις σου. Μόνον αν το γνωρίσεις θα μπορείς να αξιοποιήσεις το μέγιστο δυναμικό σου.

Πώς θα ανακαλύψεις τις έμφυτες δημιουργικές ικανότητες σου;

Η συνέχεια στο επόμενο.